Haland, prva Indijanka na čelu jednog vladinih sekretarijata i bivša članica Predstavničkog doma u kome je zastupala Nju Meksiko, objavila je istragu u utorak obraćajući se Nacionalnom kongresu američkih Indijanaca, a zatim i formalno u pismu drugim članovima vlade i saopštenju za medije.
Haland je izjavila da su, počevši sa Zakonom o civilizovanju Indijanaca iz 1819, sve do 1960-ih, SAD sprovele zakone i politike kojima su uspostavljani internati za djecu starosjedilaca širom zemlje. Hiljade djece i mladih Indijanaca poslate su u škole, a istraživači kažu da su mnogi zlostavljani i nestali.
Haland kaže daje škole nadzirao Sekretarijat za prirodne resurse, kojim sada upravlja, i da je zato to odgovarajuća institucija da sprovede istragu.
"Nijednom u istoriji nisu zapisi i dokumentacija ove politike prikupljeni ili analizirani da bi se odredio njen pun obim i posljedice. Moramo da otkrijemo istinu o izgubljenim ljudskim životima i trajnim posljedicama tih škola."
Slični internati su ove godine privukli globalnu pažnju kada su lideri starosjedilačkih plemena u Kanadi, gde je postojala slična politika, saopštili da je pronađena neobilježena grobnica 215 dece na mjestu bivšeg internat Kemlups za djecu starosjedilaca. Kanada je sprovela punu istragu tih škola kroz komisiju za istinu i pomirenje.
Kako je navedeno u saopštenju, proces vođen u Kanadi je inspirisao istragu američkog sekretarijata, a cilj je da se rasvijetli gde su se nalazile škole, ko ih je pogađao, i pronađu eventualni posmrtni ostaci djece koja su možda preminula u njima.
Sekretarijat treba da objavi konačni pisani izvještaj o istrazi u aprilu 2022.
