Dvoje istaknutih evropskih zvaničnika su se složili u pogledu nekih pitanja, ali među njima postoje i bitne razlike.
Njemačka ministrica odbrane naglasila je prvo da nema alternative NATO-u kada je riječ o njemačkoj bezbjednosti. Takođe se pozvala na generalnog sekretara alijanse, Jensa Stoltenberga, koji često ukazuje na važnost bezbjedne i stabilne Evrope i čvrstog partnerstva sa SAD.
“Stoltenberg je jasno predočio, posebno našim američkim partnerima, da smo svjedoci sve agresivnije i sve upornije Rusije. Znamo da saveznici koji dele iste vrijednosti, mogu da očuvaju svoju nezavisnost i svoja demokratska načela jedino na čvrstom bezbjednosnom tlu. U tome u učestvuju i ‘sjedinjene evropske države’. Snažna Evropa je nesumnjivo trajan i pouzdan saveznik koji takođe doprinosi jačanju interesa SAD, kao i širenju vrijednosti američkog društva”, rekla je Anegret Kramp-Karenbauer.
Prvi čovjek evropske diplomatije, Španac Jozep Borell slaže se sa tom konstatacijom: “Evropska unija i SAD su prirodni i suštinski partneri. Poštujemo iste vrijednosti koje ujedno čine temelj naše uzajamne saradnje. Nema sumnje da među nama postoje i da dolazi do neslaganja, povremeno i po kritičnim pitanjima. Ali na kraju dana, EU i SAD ostaju na istoj strani pregovaračkog stola”.
Međutim, razgovori na temu Njemačke i NATO-a brzo se svode na polemiku, koja sa dolaskom Donalda Trumpa u Bijelu kuću ne prestaje: zbog čega Njemačka, najbogatija zemlja u Evropi, odugovlači sa odvajanjem dogovorenih dva odsto godišnjeg BDP-a za zajednički budžet NATO-a?
Ministrica Kramp odgovara: “Kada govorimo o podjeli tereta, naš cilj je da ispunimo obavezu da do 2030. naš doprinos iznosi deset odsto ukupnog budžeta Alijanse. To znači imaćemo korist od 90 posto budžeta, koje čine doprinosi naših saveznika. Stoga je pitanje povećanog doprinosa u našem interesu, nezavisno od trenutne američke administracije”.
Na sadašnje stanje američko-njemačkih odnosa utiče i pitanje trajnije energetske saradnje između Berlina i Moskve:
“Srećna sam što mogu da priznam da mi nije pri srcu zajednička izgradnja gasovoda Nord stream2, ali to je projekat ranijih njemačkih vlada, koji je danas već pri kraju. Međutim, njemačka ekonomija sve brže prelazi na alternativne energetske izvore”, rekla je njemačka ministrica odbrane.
Njemačka je takođe uhvaćena u makaze eskalirajućeg spora između SAD-a i Kine, od trgovinskih odnosa do ljudskih prava, kao i sve jačeg američkog pritiska na autoritarne poteze Pekinga.
Anegret Kramp-Karenbauer ovako je objasnila politiku Berlina prema Pekingu: “Kina je u našim očima ‘sistematičan izazov’. To je velika zemlja sa režimom koji pokazuje da možemo ekonomski uspješno da sarađujemo, bez obzira na neslaganje o važnosti ljudskih prava i građanskih sloboda, što se po prvi put događa u istoriji. Kina je istovremeno važan ekonomski partner Evrope. Međutim, kada god Kina koristi svoju ekonomsku moć za vršenje pritiska na druge zemlje, ili za slabljenje međunarodnih organizacija, moramo da upotrijebimo sopstvenu ekonomsku moć. Odgovor ne leži u slabljenju međunarodnih organizacija, već je potrebno da iznutra delujemo još snažnije”.
Trgovinske veze Berlina sa Kinom, pored onih sa SAD, znatno su pogodovale Njemačkoj u protekle dvije decenije, pružajući joj kontinuriani ekonomski rast, gotovo punu zaposlenosti i izdašne finansijske zalihe koje su omogućile ulaganje 1,13 milijardi dolara u mjere za zaštitu njemačke ekonomije tokom pandemije.
Međutim, šef diplomatije EU Jozep Borell se razilazi se njemačkom ministricom odbrane po pitanju Kine.
Svoje obraćanje Američko - EU Forumu za bezbjednost u Washingtonu, zaključio je sljedećim riječima: “Međunarodna scena postaje sve više fragmentirana, nastupilo je vrijeme geostrateškog suparništva - ‘meka’ moć više nije dovoljna. U današnjem svijetu je čak postalo teško razaznati ‘meku’ od ‘čvrste’ moći, jer razlike u njima sve više nestaju. Neophodno je da našu meku ‘moć’ dopunimo sa njenom ‘tvrdom’ dimenzijom. Širom svijeta očekuju da igramo veću ulogu u oržavanju globalne bezbjednosti. Spremni smo za to”.
