Širenje virusa kod vakcinisanih u Provincetown, Massachusetts: šta se zapravo dogodilo?
Nedavno su procurjeli interni podaci CDC i izašao je CDC-ov sedmični pregled mortaliteta i morbiditeta prema kojima i vakcinisani i nevakcinisani jednako šire virus te da je Delta soj kontagiozan kao ovčije boginje.
Međutim, ovdje se radi o studiji jednog događaja u Provincetown u saveznoj državi Massachusetts, gdje je prisustvovao veliki broj ljudi, od kojih mnogi jesu bili vakcinisani, ali nije bilo poštivanja fizičke distance niti nošenja maski. U ovakvim slučajevima koje CDC prati, može doći do širenja virusa, čak i kod vakcinisanih. Ovo nisu česte situacija i zapravo CDC ih prati kako bi znali da li su ovakvi događaji visokorizični. I dalje podaci pokazuju da je u situacijama mimo velikih gužvi širenje s vakcinisanih manje, i da vakcine dosta dobro štite i protiv Delta soja.
U SAD je potpuno vakcinisano oko 164 miliona ljudi, a do proboja virusa kod vakcinisanih je došlo u 0.077% slučajeva. Procjenjuje se da je 98-99% smrtnih slučajeva infekcija kod nevakcinisanih.
Vakcine smanjuju prenošenje virusa: Izrael
Još uvijek nerecenzirana studija postavljena na preprint platformi medRxiv pokazala je 80% smanjenje rizika od virusne infekcije nakon dvije doze Pfizer-BioNTech vakcine. Rizici prenosa bili su gotovo prepolovljeni tri sedmice nakon prve doze. Također, vrlo je bitno da se u ovoj studiji pokazala da vakcinisane osobe, čak i kada se inficiraju i ispolje simptome bolesti, ti simptomi su gotovo uvijek bili blagi.
U Izraelu je dato preko 11 miliona doza COVID-19 vakcina, jednu dozu je primilo oko 63% stanovništva, dok je 59% potpuno vakcinisano. Preko 80% odraslog stanovništva je vakcinisano.
Naučnici su odabrali da proučavaju efekat vakcinacije na domaćinstvima jer se tu i događa najviše širenja. Članovi jednog domaćinstva mogu prenijeti jedni drugima virus upotrebom posuđa, bliskim kontaktom.
Prateći prenošenje SARS-CoV-2 u domaćinstvima preko 12.500 zdravstvenih radnika iz Sheba medicinskog centra i članova njihovih porodica (210 domaćinstava), upisali su približno 200 zdravstvenih radnika ili članova njihovih domaćinstava za koje je potvrđeno da su zaraženi SARS-CoV-2. Prosječna dob bila je 32 godine, s nešto više žena među zaraženim slučajevima nego muškaraca. Oko 90% slučajeva infekcije bili su tinejdžeri ili stariji, a samo njih manje od 10% je primilo vakcinu, odnosno, to potvrđuje a se infekcija najviše širi među nevakcinisanima. Zabilježene su 24 infekcije kod djece, i to sve kod nevakcinisane djece. Ipak, djeca su kao što se očekuje bila manje zastupljena od tinejdžera.
Od oko 500 sekundarnih slučajeva u domaćinstvima, svaki četvrti je bio vakcinisan, a većina je također bila izolirana. Ova studija je istovremeno pratila i utjecaj mjera izolacije na širenje virusa.
Autori preprinta kažu: „Naše istraživanje potvrdilo je visoku efikasnost vakcinacije BNT-162b2 vakcine za smanjenje rizika od infekcije i rizika prijenosa. Također sugeriše da bi izolacija mogla ostati korisna vakcinisanim kontaktima.“
Studija potvrđuje ono što se pretpostavljalo: istina, vakcine nisu i nikad ne mogu biti 100% djelotvorne, pa čak ni u visokoprocijepljenoj populaciji, ali drastično smanjuju i rizik infekcije, širenje virusa te rizik dobijanja teže kliničke slike i smrtnog ishoda. Mana studije je to što su ljudi praćeni od decembra 2020 do aprila 2021. godine, pa to nije dobra slika ponašanja s Delta varijantom jer u to vrijeme ova varijanta još nije bila puno raširena kao danas.
Studija koja je još uvijek u nerecenziranom preprintu na medRxiv, a dolazi iz Katara, implicira da mRNA vakcine (Pfizer i Moderna) smanjuju širenje SARS-CoV-2 za oko 50%. Ova studija je rađena do jula 2021.
Za AstraZeneca vakcinu se ranije, u studiji objavljenoj u martu 2021. u Lancet, pokazalo da smanjuje transmisiju za 67%.
Vakcine smanjuju virusno opterećenje, pa tako i mogućnost širenja virusa
Vakcinisane osobe ne mogu negativno utjecati na nevakcinisane, širiti im virus ili dijelove virusa iz vakcine, a sama transmisija je smanjena. Širenje preko vakcine nije moguće kod većine vakcina, a COVID-19 vakcine ne sadrže živi virus. Zapravo vakcinisane osobe, pogotovo ukoliko je dosta ljudi vakcinisano, štite i nevakcinisane. Međutim, ukoliko nije dovoljno ljudi vakcinisano, onda je i ovaj efekat slabiji.
Prema GAVI-The VaccineAlliance postoje sve jači dokazi kako vakcine sprječavaju širenje COVID-19 te reduciraju asimptomatsku infekciju, ponajviše jer smanjuju virusno opterećenje u disajnom traktu.
Za Pfizer vakcinu su inicijalna istraživanja čiji su rezultati objavljeni u martu 2021. u Nature Medicine pokazali kako ova vakcina smanjuje virusno opterećenje, a to indirektno smanjuje i mogućnost transmisije. Niz studija praćenja kontakata u SAD-u , Indiji, Španiji, pokazuju da su zaražene osobe s manjim opterećenjem virusom prenijele virus na manji broj ljudi. To je potkrijepljeno laboratorijskim istraživanjima koja pokazuju da je manje vjerojatno da će nazalni uzorci zaraženih osoba s manjim opterećenjem virusom sadržavati zarazni virus.
Vakcinacijom ometamo prenos virusa, a vakcinisane osobe, čak i ako se inficiraju, imaju manje opterećenje virusom te ga manje šire. Stoga je vakcinacija mjera kojom znatno smanjujemo rizik infekcije i po sebe i po druge.
