Umjesto praćenje slučaja do slučaja
Evropske vlade pod pritiskom jesenjeg talasa COVID-19 okreću se masovnim testiranjima, u nekim slučajevima odjednom velikih dijelova svog stanovništva, u pokušaju da obuzdaju pandemiju koja je primorala države na mjere zatvaranja koje ne mogu da izdrže, piše Wall Street Journal.
Britanska vlada tražiće od svakog stanovnika Liverpoola da uradi test na COVID-19, pošto je prošlog vikenda kancelarija premijera Borisa Johnsona poslala savjetnike u Slovačku da prate jedan od najambicioznijih evropskih programa testiranja, ukazuje američki list, dodajući da masovno testiranje u centralnoevropskoj zemlji sa 5,5 miliona ljudi nudi uvid u to gdje testiranje stanovništva pomaže i kakva su ograničenja.
U Belgiji su vlasti tražile od zdravstvenih stručnjaka da naprave model da li bi program ispitivanja kao u Slovačkoj mogao pomoći u suzbijanju pandemije koja se širi prebrzo da bi sistem za nadzor mogao pratiti inficirane, rekao je Herman Goossens, profesor mikrobiologije sa Univerziteta u Antwerpenu i savjetnik vlade.
O tom konceptu se razgovaralo na sastancima NATO-a, kao i u Evropskoj uniji, ukazuje Wall Street Journal, ističući, međutim, da ideja testiranja čitave zajednice naišla na mješovit prijem među epidemiolozima u Evropi, od kojih se neki pitaju da li se efikasno koriste testovi koji bi se mogli koristiti za česte preglede visoko rizičnog osoblja poput bolničkih radnika, policajaca ili njegovatelja.
Smjernice Svjetske zdravstvene organizacije podstiču vlade da prate zaražene od slučaja do slučaja, umjesto da se stotine hiljada ili milioni ljudi testiraju odjednom, ali je taj sistem propao u većini Evrope, dijelom i zato što je previše slučajeva. S druge strane, ukazuje američki list, Kina je obuzdala epidemije testiranjem čitavih gradova – prošlog mjeseca testirano je gotovo devet miliona stanovnika grada Đingdao za tri dana pošto se pojavilo 12 slučajeva.
Gargantuanski poduhvat
Dok se zemlje širom svijeta bore da pojačaju testiranje na korona virus, Slovačka je uspjela da za dva dana testira više od 3,6 miliona ljudi, odnosno dvije trećine svoje populacije, ističe CNN i navodi da je operacija "Zajednička odgovornost" bio prvi pokušaj sveobuhvatnog testiranja na velikoj skali u Evropi.
Slovačka je odlučila da krene u, kako navodi američka televizija, gargantuanski poduhvat da testira sve starije od 10 godina pošto su slučajevi COVID-19 počeli da rastu prošlog mjeseca. Za kampanju testiranja bila je zadužena slovačka vojska, pošto je plan zahtijevao raspoređivanje 40.463 ljudi, uključujući 14.500 zdravstvenih radnika i 6.319 vojnika, na skoro 5.000 lokacija širom zemlje.
Prema zvaničnom siteu slovačkog programa, nešto više od jedan odsto testiranih ili oko 38.360 ljudi bilo je pozitivno. Program je prvo pokrenut 23. oktobra u oblastima Orave i Bardjejove u kojima je bilo najviše slučajeva COVID-19. U tri dana pilot programa je testirano skoro 141.000 ljudi, odnosno 91 odsto koji su ispunjavali uslove.
U ostatku zemlje testiranje se odvijalo istovremeno u subotu i nedjelju. Vlada je pozvala sve starije od 10 godina da učestvuju u dobrovoljnom programu. Izuzeti su stariji od 65 godina koji većinu vremena provode kod kuće, osobe s invaliditetom, pacijenti s rakom, osobe s oslabljenim imunitetom i druge ranjive grupe.
Slovački program koristio je brze testove antigena koji daju rezultate za nekoliko minuta. Za razliku od testova molekularne dijagnostike (PCR), testovi antigena ne moraju da se obrađuju u laboratoriji, pa su brži i jeftiniji, ali mogu biti i manje pouzdani, ukazuje CNN, dodajući da PCR testovi traže genetski materijal virusa, a testovi antigena traži dijelove proteina iz virusa.
Liverpool kao proba
Liverpool će biti prvi grad u Velikoj Britaniji u kojem će testiranje na COVID-19 biti ponuđeno svima, piše Times i navodi da će i u tom gradu biti raspoređeno 2.000 pripadnika oružanih snaga da postave i vode nove centre za testiranja.
Ako pilot program u Liverpoolu uspije, masovno testiranje će se proširiti na cijelu zemlju s ciljem da se distribuiraju milioni petnaestominutnih testova kada Velika Britanija u decembru bude izašla iz posljednjih mjera zatvaranja. Izvor upoznat s planovima rekao je za londonski list da je namjera da se svim Britancima ponudi test do Božića.
Liverpoolska proba, kako navodi Times, omogućena je odobrenjem četiri nove vrste instant testova kojima nije potrebna obrada u laboratoriji i koji se mogu se koristiti u domovima, školama ili malim centrima. Vlada je već kupila milione testova i objavila ugovore u vrijednosti preko dva miliona funti za isporuke iz Kine i Južne Koreje.
Pošto do sedam od deset zaraženih nema simptome, britanske vlasti vjeruju da je testiranje širom zemlje jedini način da se živi s virusom dok se ne pronađe vakcina, ističe Times, navodeći da se takođe angažuju hiljade za praćenje kontakata kako bi se izašlo na kraj s dodatnim pozitivnim slučajevima.
Teže s većom populacijom
Sveobuhvatni napor da se što više ljudi testira u Liverpoolu, jednom od najteže pogođenih oblasti u Velikoj Britaniji, zavisiće od volje ljudi da se prijave, ukazuje Guardian i ističe da ono što je izvodljivo u maloj zajednici, postaje sve teže što je veća populacija.
Prvi uspješan primer masovnih ispitivanja bio je u mjestu Vo u Italiji, podvlači britanski list. Kada je smrtonosna epidemija prvi put zahvatila sjever Italije, mali grad u blizini Venecije testirao je svih svojih 3.000 stanovnika, bez obzira da li su imali simptome ili ne.
Kada je program počeo 6. marta nije bilo brzih testova. Univerzitet u Padovi i Crveni krst koji su zajednički sproveli PCR testove i svi pozitivni su stavljeni u karantin. U prvoj rundi testiranja bilo je 89 pozitivnih a devet dana kasnije još šest i za 14 dana je u tom mestu iskorijenjen virus. Guardian ističe da su naučnici koji su organizovali testiranje, takav pristup tada preporučili Velikoj Britaniji.
Slovačka je dosad najveća zemlja koja je počela masovno testiranje stanovništva. Luksemburg, koji je manji, učinio je to isto, kao i neki kineski gradovi sa većim brojem stanovništva od Slovačke, poput Wuhana u kome se korona virus prvi put pojavio, ukazuje Guardian.
Njemačka "nova strategija"
Dok Evropa pokušava da zaustavi nagli porast zaraza korona virusom, i Njemačka računa na novu vrstu testa kako bi izbjegla zatvaranje domova za stare za posjetioce, što je proljetos izazvalo znatne patnje i među stanovnicima domova i među njihovim rođacima, ističe Associated Press.
Njemačka, koja je bolje obuzdala širenje epidemije od mnogih svojih susjeda, nedavno je najavila da kupuje milione testova antigena svakog mjeseca. "Imamo novu strategiju", rekla je kancelarka Angela Merkel i dodala da brzi testovi predstavljaju "ogroman napredak u pogledu zaštite".
Domovi za njegu starijih osoba dobiće mjesečno do 20 besplatnih testova po stanovniku koji se mogu koristiti za testiranje pacijenata, osoblja i, što je presudno, rodbine u posjeti, koji možda ne znaju da su nosioci korona virusa, što predstavlja potencijalno veliku prijetnju.
Budući da Njemačka ima jednu od najstarijih populacija na svijetu, s više od 24 miliona ljudi starih 60 ili više godina, gotovo 30 odsto njemačkog stanovništva od 83 miliona posebno je ranjivo na virus, rekla je Merkel.
Portparolka njemačkog Ministarstva zdravlja rekla je za AP da su proizvođači prihvatili da Njemačkoj dostave devet miliona testova na antigen u novembru i 11,5 miliona testova u decembru.
Stručnjaci međutim upozoravaju da, iako su testovi antigena sada precizniji, na njih ne treba gledati kao na zamjenu za standardnu PCR metodu, ističe AP. Naučnici u Švajcarskoj su nedavno ispitali dva široko dostupna testa na antigen, od Abbott Laboratories iz Chicaga i švajcarskog farmaceutskog giganta Roche. Istraživači su zaključili da je od 100 zaraženih virusom metodom antigena pozitivno testirano između 85 i 89.
S druge strane, testovi ispunjavaju kriterijum Svjetske zdravstvene organizacije koji zahtijevaju osjetljivost veću od 80 odsto, rekla je Isabella Eckerle koja je na čelu Centra za nove virusne bolesti pri Univerzitetu u Ženevi, gdje su testovi ispitivani.
Ona je istakla da ti testovi jesu manje precizni, ali da kod njih rezultati brže stižu. Takođe, imaju prednost tih što se mogu napravite decentralizovani centri za testiranje u kojima se za 15 minuta mogu dobiti rezultati.
Roche navodi da mjesečno može da obezbjedi više 40 miliona testova antigena širom svijeta i da namjerava da kapacitete udvostruči do kraja godine, mada je, ukazuje AP, odbio da otkrije cijenu svojih testova. Abbott je naveo da mjesečno obezbjeđuje "desetine miliona" svojih testova na antigen od pet dolara i da radi na povećanju kapaciteta.
