Linkovi

Sjedinjene Države povlače dio trupa iz Avganistana i Iraka do 15. januara 2021.


ARHIVA - Pripadnici NATO snaga u Kabulu, u Avganistanu. (Foto: Reuters/Omar Sobhan)
ARHIVA - Pripadnici NATO snaga u Kabulu, u Avganistanu. (Foto: Reuters/Omar Sobhan)

Sjedinjene Države povući će dio svojih vojnika iz Avganistana i Iraka do 15. januara 2021. godine, izjavio je Christopher  Miller novoimenovani vršilac dužnosti sekretara za odbranu. 

Miller je rekao da će broj američkih vojnika u Avganistanu biti umanjen za 2.500 sa sadašnjih 5.000, dok će iz Iraka biti povučeno 500 vojnika - i u toj zemlji će ih ostati 2.500.

Miller je naveo da je o toj odluci obavijestio američke saveznike i da je o tome razgovaralo sa Jensom Stoltenbergom, generalnim sekretarom Sjevernoatlantske alijanse (NATO).

Christopher Miller
Christopher Miller

Nakon objave koja je stigla iz Pentagona oglasio se i Robert O' Brien, savjetnik za nacionalnu bezbjednost aktuelnog predsjednika, koji je rekao da se Donald Trump nada da će do maja iz Avganistana i Iraka biti povučene sve američke trupe.

Kritike povodom tih najava uputio je Mitch McConnell, lider republikanske većine u američkom Senatu, koji je upozorio da ne bi trebalo povlačiti ishitrene poteze u spoljnoj i odbrambenoj politici - uključujući Irak i Avganistan.

„Veoma je važno da se u narednim mjesecima ne dogode velike promjene u načinu vođenja odbrane ili politike. Ishitreno povlačenje američkih trupa iz Avganistana ili Iraka bi predstavljalo grešku", rekao je on.

Rok za povlačenje dijela američkih trupa iz Avganistana i Iraka određen je nepunu nedjelju dana (20. januar) prije termina kada bi administracija izabrana na predsjedničkim izborima trebalo da preuzme dužnost.

Upozorenje Stoltenberga

Jens Stoltenberg
Jens Stoltenberg

NATO bi mogao da plati visoku cijenu ako se prerano povuče iz Avganistana, upozorio je generalni sekretar Jens Stoltenberg, nakon što su američki zvaničnici saopštili da se očekuje da predsjednik SAD Donald Trump donese odluku o povlačenju značajnog broja američkh vojnika iz te zemlje narednih sedmica.

U NATO misiji u Avganistanu učestvuje manje od 12.000 pripadnika vojnih snaga iz desetina zemalja koji pomažu u obuci i savjetuju avganistanske bezbjednosne snage.

Više od polovine NATO snaga ne čine američki vojnici, ali Alijansa zavisi od SAD kada je riječ o transportu, podršci iz vazduha, logistici i drugoj pomoći. Malo je vjerovatno da bi NATO mogao da okonča svoje operacije bez američke pomoći, prenosi AP.

„Pred nama je sada teška odluka. U Avganistanu smo gotovo 20 godina i ni jedan NATO saveznik ne želi da ostane duže nego što je potrebno. Međutim, istovremeno, cijena preranog napuštanja ili povlačenja na način koji nije koordinisan mogla bi da bude veoma visoka”, naveo je Stoltenberg u saopštenju.

Ocijenio je da i dalje postoji „opasnost da Avganistan ponovo postane platforma međunarodnih terorista za planiranje i organizovanje napada na naše zemlje. I Islamska država bi u Avganistanu mogla ponovo da izgradi svoj teroristički kalifat, koji je izgubila u Siriji i Iraku”.

Američka odluka o povlačenju snaga iz Avganistana uslijedila je nekoliko dana nakon što je Trump u Pentagonu postavio svoje pristalice koje dijele njegovo nezadovoljstvo daljim prisustvom američkih vojnika u ratnim zonama. Prema očekivanom planu, broj američkih vojnika bio bi smanjen za gotovo polovinu do 15. januara, što znači da bi u Avganistanu ostalo 2.500 pripadnika američkih snaga.

Američki zvaničnici naveli su da su vojni lideri proteklog vikenda informisani o planiranom povlačenju, da se radi na uredbi i da ona još nije uručena komandantima.

NATO predvodi međunarodne bezbjednosne napore u Avganistanu od 2003. godine, dvije godine nakon što je koalicija predvođena Amerikom zbacila talibane s vlasti zbog pružanja utočišta bivšem lideru Al Kaide Osami bin Ladenu.

NATO je 2014. godine počeo da obučava i savjetuje avganistanske bezbjednosne snage, ali je postepeno povlačio snage u skladu sa mirovnim dogovorom, u čijem postizanju su posredovale Sjedinjene Države.

Stoltenberg je poručio da će „i sa daljim američkim povlačenjem, NATO nastaviti misiju da obučava, savjetuje i pomaže avganistanskim bezbjednosnim snagama i da ih finansira do 2024. godine”.

Bezbjednosna operacija u Avganistanu je najveći i najambiciozniji poduhvat NATO-a. Pokrenuta je nakon što je vojna alijansa prvi put aktivirala Član 5. o međusobnoj odbrani, mobilišući saveznike u pružanju podrške Americi poslije terorističkih napada 11. septembra.

„Stotine hiljada vojnika iz Evrope i drugih zemalja stajale su rame uz rame sa američkim snagama u Avganistanu, a više od hiljadu je platilo najvišu cijenu. Otišli smo u Avganistan zajedno. A kada za to dođe vrijeme, trebalo bi da se povučemo zajedno na koordinisan način. Računam na sve NATO saveznike da ispoštuju tu obavezu, zbog naše bezbjednosti”, naglasio je generalni sekretar NATO-a.

Sjedinjene Države su najveći i najuticajniji NATO saveznik koji više troši na odbranu nego sve ostale zemlje zajedno. Međutim, mandat predsjednika Trumpa u Bijeloj kući označio je i veoma neizvjesno vrijeme za organizaciju, ocjenjuje AP.

Trump je često optuživao ostale lidere da ne izdvajaju dovoljno za odbranu, a povukao se i iz bezbjednosnih sporazuma koje evropski saveznici i Kanada smatraju važnim za njihovu bezbjednost, kao što su nuklearni sporazum sa Iranom i dogovor o izviđačkim letovima "Otvoreno nebo".

  • 16x9 Image

    ASSOCIATED PRESS (AP)

    Associated Press (AP) je neprofitna nezavisna globalna novinska organizacija sa uredima u preko 100 zemalja. Osnovana 1846. godine,  licencira svoje činjenično izvještavanje medijima širom svijeta.

XS
SM
MD
LG