Izvađeni su iz kratera Jezero, obilježja sjeverno od Marsovog ekvatora za koje se smatra da je bilo mjesto delte rijeke prije nekih 3,5 milijardi godina.
Uz pomoć instrumenta nazvanog Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals, ili skraćeno, SHERLOC, organske molekule pronađene su u „Wildcat Ridge”, stijeni za koju se vjeruje da je nastala od mulja i sitnog pijeska slanog jezera koje je isparilo prije nekoliko milijardi godina.
Godine 2013. NASA-in rover Curiosity Mars pronašao je dokaze prisustva organske tvari u uzorcima kamenog praha, a Perseverance je već prije otkrio organske tvari u krateru Jezero.
Ali za razliku od prethodnih otkrića, ovo najnovije otkriće napravljeno je na području gdje su se u dalekoj prošlosti sedimenti i soli taložili u jezero pod uslovima u kojima je život potencijalno mogao postojati. U svojoj analizi Wildcat Ridgea, instrument SHERLOC zabilježio je najobilnije organske detekcije tokom misije do danas.
Šta je organska tvar i zašto je bitan pronalazak organskih molekula u krateru Jezero?
Organske molekule predstavljaju širok spektar različitih spojeva koji se prvenstveno sastoje od ugljika i obično uključuju atome vodika i kisika. Mogu biti sasvim jednostavni, kao ugljikohidrati, a mogu biti kompleksne molekule poput proteina i nukleinskih kiselina. Mogu sadržavati i druge elemente, poput dušika, fosfora i sumpora.
Neke od ovih molekula mogu nastati i nevezano za prisustvo života, te naziv „organske molekule” nije isto što i „biološke molekule”. Ali, iako postoje hemijski procesi koji proizvode te molekule, za koje nije potreban život, neki od tih spojeva hemijski su građevni blokovi života. Prisutnost ovih specifičnih molekula smatra se potencijalnim biopotpisom – supstancom ili strukturom koja bi mogla biti dokaz postojanja nekog oblika života u prošlosti, ali također može biti proizvedena i bez prisutnosti života.
„U dalekoj prošlosti, pijesak, blato i soli koji sada čine uzorak Wildcat Ridgea taloženi su u uslovima u kojima je život potencijalno mogao napredovati”, rekao je naučnik iz Perseverance projekta Ken Farley iz Caltecha u Pasadeni, Kalifornija.
„Činjenica da je organska tvar pronađena u takvoj sedimentnoj stijeni - poznatoj po očuvanju fosila drevnog života ovdje na Zemlji - je važna. Međutim, koliko god bili sposobni naši instrumenti na Perseveranceu, daljnji zaključci o tome što je sadržano u uzorku Wildcat Ridgea moraće pričekati dok se ne vrati na Zemlju radi dubinskog proučavanja u sklopu agencije Mars Sample Return kampanje.”
Analiza instrumenta SHERLOC otkrila je da su organski minerali vjerojatno aromatske molekule, odnosno stabilne molekule ugljika i vodika, koje su povezane sa sulfatima. Sulfatni minerali, koji se često nalaze unutar slojeva sedimentnih stijena, čuvaju informacije o vodenom okruženju u kojem su nastali.
Perseverance se nalazi po području poznatom kao krater Jezero od septembra 2021. i do sada je prikupio 12 uzoraka stijena. Niz misija pod nazivom Mars Sample Return na kraju će ovu kolekciju vratiti na Zemlju 2030-ih godina.
