„Evropski savjet podržava zaključke Savjeta EU od 13. decembra 2022. godine o procesu proširenja i stabilizacije i pridruživanja i saglasan je da se BiH dodijeli status zemlje kandidata”, stoji u zaključima koje će na kraju sastanka usvojiti lideri EU.
Predsjednik Evropskog savjeta Charles Michel naveo je na svom Twitter nalogu čestitao je građanima BiH potvrđivanje kandidatskog statusa.
"Snažan signal ljudima, ali i jasna očekivanja od novih vlasti da sprovedu reforme", naveo je on.
On je dodao da je budućnost Zapadnog Balkana u Evropskoj uniji.
Odluku o dodjeli kandidatskog statusa za BiH su već donijeli ministri za Evropu na sastanku koji je održan 13. decembra, a današnja potvrda je samo formalizovanje kandidatskog statusa.
Evropska komisija je za BiH u oktobru preporučila status kandidata za punopravno članstvo u EU, uz očekivanje da će se ispuniti osam uslova:
- prioritetno usvojiti izmjene u postojećem Zakonu o Visokom sudskom i tužilačkom savjetu;
- usvojiti zakon o Visokom sudskom i tužilačkom savjetu i usvojiti zakon o sudovima Bosne i Hercegovine;
- donijeti zakon o sprječavanju sukoba interesa;
- preduzeti odlučne korake za jačanje prevencije i borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala;
- odlučno unaprijediti rad na obezbjeđivanju efikasne koordinacije na svim nivoima kapaciteta upravljanja granicom, kao i obezbjeđivanju funkcionisanja sistema azila;
- obezbijediti zabranu torture, posebno uspostavljanjem nacionalnog preventivnog mehanizma protiv torture i zlostavljanja;
- garantovati slobodu izražavanja i medija i zaštitu novinara, posebno osiguravanjem odgovarajućeg sudskog postupanja u slučajevima prijetnji i nasilja nad novinarima i medijskim radnicima;
- obezbijediti rezultate u funkcionisanju na svim nivoima mehanizma koordinacije o pitanjima EU, uključujući razvoj i usvajanje nacionalnog programa za usvajanje pravne tekovine EU.
Na samitu EU 23. i 24. juna u Briselu lideri država članica EU su pozvali Evropsku komisiju da izradi novi izvještaj o reformskom procesu u BiH, nakon čega bi EU bila spremna da razmotri mogućnost dodjeljivanja statusa kandidata.
Pitanje dodjele kandidatskog statusa za BiH je je pokrenuto nakon što je EU odobrila ovaj status za Ukrajinu i Moldaviju.
Prije rata u Ukrajini, ispunjavanje 14 kriterijuma je bio preduslov da BiH dobije kandidatski status.
Sada se ovaj uslov odnosi na mogućnost otvaranja pristupnih pregovora.
BiH je 2016. godine podnijela zahtjev za punopravno članstvo u Evropsku uniju. Evropska komisija je 2019. godine izašla sa mišljenjem o BiH ali nije preporučila kandidatski status navodeći neophodnost da zemlja ispuni neophodne uslove.