Borbe su izbile u subotu između vojnih jedinica lojalnih generalu Abdelu Fatahu al-Burhanu, šefu prelaznog vladajućeg Suverenog vijeća Sudana, i paravojnih snaga za brzu podršku (RSF), predvođenih generalom Mohamedom Hamdanom Dagalom, zamjenikom šefa Vijeća, prenosi Reuters.
Evo nekoliko činjenica o glavnoj sudanskoj paravojnoj grupi, Snagama za brzu podršku (RSF). Optužili su vojsku da je prva napala; vojska je rekla da je uzvraćala.
- RSF-om komanduje general Mohamed Hamdan Dagalo, koji trenutno zauzima poziciju zamjenika šefa vladajućeg Sudanskog Suverenog vijeća, a koji je opšte poznat kao Hemedti. Analitičari procjenjuju da snage broje oko 100.000 ljudi, sa bazama i raspoređivanjem širom zemlje.
- RSF se razvio se od takozvanih jandžavid milicija koje su se borile u sukobu 2000-ih u regiji Darfur, gdje ih je koristila vlada dugo vladajućeg predsjednika Omara al-Bashira da pomognu vojsci da uguši pobunu. Procjenjuje se da je 2,5 miliona ljudi raseljeno, a 300.000 ubijeno u sukobu. Tužioci Međunarodnog krivičnog suda optužili su vladine zvaničnike i komandante džandžavida za genocid, ratne zločine i zločine protiv čovječnosti u Darfuru.
- Vremenom su snage rasle i korištene su kao graničari, posebno za suzbijanje neregularnih migracija. U tandemu, Hemedtijevi poslovni interesi su rasli uz pomoć Bashira, a njegova porodica je proširila posjede u rudarstvu zlata, stočarstvu i infrastrukturi.
- Počevši od 2015. godine, RSF je, zajedno sa sudanskom vojskom, počeo da šalje trupe da se bore u ratu u Jemenu zajedno sa saudijskim i emiračkim trupama, omogućavajući Hemedtiju da uspostavi veze sa zaljevskim silama.
- 2017. godine donesen je zakon kojim se RSF legitimira kao nezavisna snaga sigurnosti. Vojni izvori rekli su da je rukovodstvo vojske dugo izražavalo zabrinutost zbog razvoja Hemedtijevih snaga.
- U aprilu 2019. godine, RSF je učestvovao u vojnom udaru kojim je svrgnut Bashir. Kasnije te godine Hemedti je potpisao sporazum o podjeli vlasti koji ga je učinio zamjenikom vladajućeg vijeća na čelu s vojnim generalom Abdelom Fatahom al-Burhanom.
- Prije potpisivanja 2019. godine, aktivisti su optužili RSF za učešće u ubijanju desetina prodemokratskih demonstranata. Grupe za ljudska prava su također optužile vojnike RSF-a za plemensko nasilje. Hemedti je nekima ukinuo imunitet i omogućio njihovo krivično gonjenje. Prošle godine se izvinio za zločine koje je počinila država nad Sudanskim narodom, bez detaljnijeg objašnjenja.
- RSF je učestvovao u puču u oktobru 2021. koji je zaustavio prelazak na izbore. Hemedti je od tada rekao da žali zbog puča i izrazio je odobrenje za novi sporazum o obnavljanju pune civilne vlade.
- Sudanska vojska, kao i prodemokratske grupe, zahtijevale su integraciju RSF-a u regularne oružane snage.
Pregovori o tome bili su izvor napetosti koje su odložile konačno potpisivanje sporazuma, prvobitno zakazano za 1. april, o novoj vladi i prelasku na izbore.