Linkovi

Kakav bi uticaj francuski predsjednički izbori mogli da imaju na Ukrajinu


Kobinacija fotografija predsjedničkih kandidata Mari le Pen i Emanuela Makrona
Kobinacija fotografija predsjedničkih kandidata Mari le Pen i Emanuela Makrona

Glavni grad Francuske je možda hiljadama kilometara od ratišta u istočnoj Ukrajini, ali ono što se dešava na francuskim biračkim mjestima ovog mjeseca moglo bi da ima posljedice i po situaciju u Ukrajini.

Predsjednička kandidatkinja krajnje desnice Marin le Pen ima bliske veze sa Rusijom i želi da oslabi Evropsku uniju i NATO, što bi moglo da potkopa napore Zapada da zaustavi ruski rat Ukrajini. Le Penova pokušava da svrgne centrističkog predsjednika Emanuela Makrona, koji ima malu prednost u anketama uoči drugog kruga predsjedničkih izbora u Francuskoj 24. aprila.

Evo nekih od načina na koje bi francuski izbori mogli uticati na rat u Ukrajini:

Naoružavanje Ukrajine

Makronova vlada je posljednjih nedelja poslala Ukrajini oružje u vrijednosti od 100 miliona eura i rekla je u srijedu da će poslati još kao dio napora Zapadne vojne pomoći. Francuska je glavni izvor vojne podrške Ukrajini od 2014. godine, kada je Rusija anektirala Krim od Ukrajine i podržala separatističke borce u istočnoj Ukrajini.

Le Penova je u srijedu izrazila rezerve u pogledu snabdijevanja Ukrajini dodatnim oružjem. Rekla je da bi, ako bude izabrana za predsjednicu, nastavila da pruža odbrambenu i obavještajnu pomoć, ali bi bila "razborita" u slanju oružja jer misli da bi pošiljke mogle da uvuku druge zemlje u rat sa Rusijom.

Ublažavanje kazni

Kampanja Le Penove uspješno je iskoristila frustraciju francuskih glasova zbog rastuće inflacije, koja se pogoršala kao posljedica odluke ruskog predsjednika Vladimira Putina da izvrši invaziju na Ukrajinu i zapadnih sankcija koje su uslijedile protiv Rusije, glavnog snabdijevača gasom i trgovinskog partnera za Francusku i Evropu.

Evropska unija je neobično jedinstvena u dogovoru o pet rundi sve strožih sankcija Rusiji. Ako bi postala predsjednica Francuske, Le Pen bi mogla da pokuša da osujeti ili ograniči dodatne sankcije EU, jer dalja akcija zahtijeva jednoglasnu podršku 27 zemalja članica bloka.

Francuska je ekonomija broj dva u EU poslije Njemačke i ključna za donošenje odluka u EU. Francuska takođe sada predsjedava EU po principu rotacije, dajući sljedećem francuskom lideru značajan uticaj.

Le Pen se izrazito protivi sankcijama na ruski gas i naftu. Ona je takođe ranije govorila da će raditi na ukidanju sankcija koje su Rusiji uvedene zbog aneksije Krima, pa čak i da će priznati Krim kao dio Rusije.

Udvaranje Putinu

Ranije u svom prvom mandatu, Makron je pokušavao da dopre do Putina, pozvavši ga u Versaj i predsjedničko odmaralište na Mediteranu, u nadi da će rusku politiku ponovo uskladiti sa Zapadom.

Francuski predsjednik je svojevremeno takođe nastojao da oživi mirovne pregovore između Moskve i Kijeva o dugotrajnom sukobu u istočnoj Ukrajini između vlade i separatista koje podržava Rusija. Makron je posjetio Putina u Kremlju nedeljama prije ruske invazije na Ukrajinu 24. februara i nastavio je da razgovara sa ruskim liderom tokom rata. Istovremeno, Makron je podržao više rundi sankcija EU.

Stranka Le Penove ima duboke veze sa Rusijom. Le Pen se sastala sa Putinom kao francuska predsjednička kandidatkinja 2017. godine, a hvalila ga je i ranije. Srdačno je dočekana na događajima ruske ambasade u Parizu, a njena krajnja desničarska stranka je takođe dobila kredit od devet miliona eura od rusko-češke banke, nakon što je saopštila da su francuske banke odbile da pozajme novac stranci.

Le Penova kaže da je rat u Ukrajini djelimično promijenio njeno mišljenje o Putinu, ali je u srijedu rekla da bi Zapad trebalo da pokuša da obnovi odnose sa Rusijom kada se sukob završi. Ona predlaže "strateško približavanje" između NATO i Rusije kako bi se spriječilo da se Moskva previše udruži sa Kinom.

Slabljenje NATO-a i EU

Dok je Makron nepokolebljivi branilac EU i nedavno je pojačao učešće Francuske u operacijama NATO u istočnoj Evropi, Le Pen kaže da Francuska treba da se drži distancirano od međunarodnih saveza i da krene svojim putem.

Ona se zalaže za povlačenje Francuske iz vojne komande NATO, što bi izvuklo francusko vojno osoblje iz tijela koje planira operacije i dovelo do toga da zemlja izgubi uticaj unutar zapadnog vojnog saveza.

Francuska se povukla iz komandne strukture NATO-a 1966. godine, kada je francuski predsjednik Šarl de Gol želeo da udalji svoju zemlju od organizacije u kojoj dominiraju SAD, a reintegrisala se pod konzervativnim predsjednikom Nikolom Sarkozijem 2009. godine.

Da je do nje, Le Penova bi smanjila francusku potrošnju na EU i pokušala da umanji uticaj EU tako što bi se otcijepila iz bloka iznutra, a da pritom više ne priznaje da evropski zakon ima primat nad nacionalnim pravom.

XS
SM
MD
LG