Kompanija Meta, vlasnik društvenih mreža Fejsbuk (Facebook) i Instagram, tvrdi da je blokirala prvi pokušaj Kine da utiče na američke izbore zakazane za novembar 2022.
Prema pisanju svjetskih medija, ovo ukazuje na sve veće napore Pekinga da putem međunarodnih društvenih mreža širi dezinformacije s ciljem produbljivanja podjela u američkom društvu.
Mreže iz Kine i Rusije
Fejsbukova matična kompanija Meta saopštila je u utorak, 27. septembra, da je uklonila zasebne mreže kreirane u Kini i Rusiji, koje su vodile tajne kampanje uticaja u vezi američke politike uoči novembarskih izbora za Kongres i rata u Ukrajini, piše Volstrit džurnal (The Wall Street Journal).
U izvještaju objavljenom na svom blogu, kompanija je navela da je uklonila malu mrežu koja je nastala u Kini i radila na više platformi društvenih medija, ciljajući američke glasače na obje strane političkog spektra.
Veća i sofisticiranija ruska kampanja koja je imala za cilj da progura narativ Kremlja o ratu u Ukrajini također je otkrivena i uklonjena. Mreža je, tvrdi Meta, ciljala na Njemačku, Italiju, Ukrajinu i Veliku Britaniju, a radila je na više od 60 web lokacija koje su napravljene da izgledaju kao legitimne evropske novinske organizacije.
Kompanija Meta, pojašnjava Volstrit džurnal, redovno izvještava o uklanjanju neautentičnih mreža sa svojih usluga još od otkrića da su ruski trolovi koristili Fejsbuk kako bi se miješali u američke izbore 2016.
Prva kineska kampanja
Kineska kampanja, s očiglednim ciljem produbljivanja podjela u američkom društvu, značajna je jer je bila prva koju je kompanija Meta identifikovala kao pokušaj Pekinga da utiče na ishod ovogodišnjih kongresnih izbora, ukazuje Tajms (The Times).
Meta tvrdi da su lažni nalozi kreirani na Fejsbuku i Instagramu, ali i na konkurentskom Tviteru (Twitter).
Međutim, za razliku od ruskih napora tokom prethodnih američkih predsjedničkih izbora, kineska kampanja je djelovala ograničenog obima - i ponekad nespretno.
Lažni nalozi su se predstavljali kao liberalni i konzervativni Amerikanci u različitim državama, postavljajući memove i komentare na objave javnih ličnosti.
Isti izvori su, dodaje londonski list, također postavili lažne račune koji su se predstavljali kao ljudi u Češkoj koji kritikuju vladu zbog njenog pristupa Kini.
Kampanja otkrivanja i otklanjanja naloga kreiranih u Kini uključila je 81 Fejsbuk nalog, osam Fejsbuk stranica i jednu grupu, naglašava Tajms i dodaje da su se objave pojavljivale tokom radnog vremena u Kini, kada je većina Amerikanaca obično spavala.
Teme važne Amerikancima
Operacija kineskog tajnog uticaja koristila je naloge na Fejsbuku i Instagramu koji su se od jeseni 2021. do ljeta ove godine predstavljali kao Amerikanci za objavljivanje mišljenja o važnim pitanjima kao što su abortus, kontrola oružja i političari visokog profila, piše Vašington post (The Washington Post).
U mreži koju je Meta uklonila, nalozi kreirani u Kini predstavljali su se u početku kao liberalni Amerikanci koji žive na Floridi, Teksasu i Kaliforniji dok su objavljivali kritike Republikanske stranke.
Mreža se, navodi Meta u svom novom izvještaju, također fokusirala na pojedinačne republikanske političare uključujući Marka Rubija (Marco Rubio), senatora Rika Skota (Rick Scott), Teda Kruza (Cruz) i guvernera Floride Rona Desantisa (DeSantis).
Iako se čini da mreža nije privukla veći broj korisnika, ona je neobična u odnosu na prethodne kineske operacije uticaja, ukazuje Vašington post na ocjenu rukovodioca u Meti za obavještajne podatke o globalnim prijetnjama Bena Nima (Nimmo).
Nimo je, između ostalog, rekao novinarima da su se ranije operacije fokusirale na promovisanje narativa o Americi u ostatku svijeta, dok je ova mreža imala za cilj da utiče na američke korisnike o temama koje su relevantne uoči izbora u novembru 2022.
Kina se posljednjih mjeseci pojavila i kao moćno sredstvo za dezinformacije i propagandu na društvenim mrežama, uključujući promovisanje prokremljskih poruka o ratu u Ukrajini, napisao je Vašington post, dodajući da su zvanični kineski kanali društvenih medija dijelili lažne tvrdnje o neonacističkoj kontroli ukrajinske vlade.
Novi smjer kineskog uticaja
Iako je nemoguće definitivno utvrditi da li iza kineske kampanje stoji određena grupa ili pojedinac, zvaničnici Mete smatraju da taktika ipak odražava sve veće napore Pekinga da koristi međunarodne društvene medije za promovisanje političke i diplomatske agende Komunističke partije, ukazuje Njujork tajms (The New York Times).
Da je nova kampanja imala za cilj da utiče na podjele oko američke unutrašnje politike prije izbora pokazuju podaci da su se do aprila ove godine korisnici lažnih računa predstavljali kao liberali, da bi se kasnije predstavljali kao konzervativni Amerikanci, promovišući prava na oružje i protivljenje abortusu i kritikujući američkog predsjednika Džoa Bajdena (Joe Biden).
U prethodnim kampanjama uticaja, ukazuje Njujork tajms, kineski propagandni aparat se više koncentrisao na kritikovanje američke vanjske politike, istovremeno promovišući kineske stavove o pitanjima poput gušenja političkih prava u Hong Kongu i masovne represije u Sinđijangu.
Metin službenik Ben Nimo, smatra da nova kampanja, iako mala, znači promjenu i odražava "novi smjer operacija kineskog uticaja". On je rekao da je objelodanjivanjem podataka kompanija htjela da skrene pažnju na potencijalnu prijetnju kineskog uplitanja u unutrašnje poslove njenih rivala.
S druge strane, dodaje list, za ukidanje operacije ruskog uticaja u pojedinim evropskim zemljama, koja je mnogo obimnija od kineske, iz Mete tvrde da je to "najveća i najsloženija" operacija koju je kompanija otkrila od početka rata u Ukrajini u februaru.
Ruska operacija, koja je počela u maju, uključivala je 1.633 naloga na Fejsbuku, 703 stranice i jednu grupu, kao i 29 različitih naloga na Instagramu, navodi se u izvještaju kompanije.
Kako je Meta krenula da blokira domene operacije, pojavile su se nove web stranice što, kako su naveli, sugeriše na "upornost i kontinuirano ulaganje u ovu aktivnost".
