Profilaksa nakon izlaganja virusu
Naučnici s Medicinskog centra Erasmus u Rotterdamu i Irving medicinskog centra pri Columbia univerzitetu u New Yorku razvijaju lijek protiv COVID-19 u obliku nazalnog spreja.
Nedavno je ova grupa naučnika u časopisu Science objavila rezultate pretkliničkih studija na feretkama efikasnosti ovog preparata u obliku nazalnog spreja. Životinje kojima je dat ovaj preparat su boravila sa drugim feretkama koje su bile zaražene virusom SARS-CoV-2 i pokazalo se da su tretirane životinje znatno otpornije na infekciju nego one kojima nije dat sprej.
U suštini, ovdje nije riječ o vakcini, nego o lipopeptidu koji sprječava spajanje virusa s membranom stanica domaćina. Lipoproteini su manje molekule proteina, koji za sebe imaju vezane određene molekule masti – neke lipide. Za ovakve peptide se već pokazalo da sprječavaju infekciju ljudskim virusom parainfluence i Nipah virusom. Ovakvi lijekovi bi mogli poslužiti kao rana post-ekspozicijska profilaksa, recimo, u slučaju da znamo da smo bili u kontaktu s osobom za koju se pokazalo da ima COVID-19, primjena ovakvog lijeka bi mogla spriječiti razvoj bolesti, čak i ako smo bili izloženi virusu, naravno, ako se lijek da dovoljno brzo nakon izlaganja.
Vakcine protiv COVID-19 u obliku spreja za nos
Američka kompanija Avalon GloboCareradi na vakcini koja će razvijati antitijela protiv virusa SARS-CoV-2 u formi nazalnog spreja. Ova forma vakcine je već poznata – u nekim zemljama su dostupne vakcine protiv gripe kao nazalni sprej. Ovakve vakcine mogu pomoći proces imunizacije, s obzirom da ih je lakše davati, jer se klasične vakcine, koje se obično daju injekcijom, mogu davati samo u posebnim uslovima i samo ih mogu davati za to obučene osobe.
Ono što je zanimljivo u pristupu ove kompanije jeste da se njihova vakcina bazira na nanočesticama koje imitiraju povrišnu virusa – virusnu envelopu SARS-CoV2 svojim oblikom. Envelopa je onaj omotač nekih (ne svih virusa) koji se sastoji od čestica masti (lipida). Na površini nanočestice se nalazi specifični antigen virusa – protein na koji naš imunološki organizam reaguje kao na strano tijelo i stvara odbrambena antitijela.
Druga američka kompania, Codagenix, bazirana u New Yorku, također razvija COVID-19 vakcinu u obliku nazalnog spreja, ali baziranu na platformi sintetičkih atenuiranih virusa, koja kooristi metode sintetičke biologija da „reprogramira“ gene virusa u sigurne vakcine. Radi se o vakcini koja sadrži živi, ali umrtvljeni (atenuirani) virus SARS-CoV2- koji je reprogramiran tako da nam ne može nauditi i izazvati bolest. Ova kompanija je već počela fazu 1 kliničkih ispitivanja na 48 dobrovoljaca.
