Linkovi

Zašto kod nekih osoba COVID-19 ima težu kliničku sliku, a kod nekih lakšu?


Medical workers transport a patient from an ambulance at the Royal London Hospital amidst the spread of the coronavirus disease (COVID-19) pandemic, in London, Britain, Jan. 10, 2021.
Medical workers transport a patient from an ambulance at the Royal London Hospital amidst the spread of the coronavirus disease (COVID-19) pandemic, in London, Britain, Jan. 10, 2021.

U proteklih godinu dana, naučnici su rekordnom brzinom saznavali neke stvari o virusu SARS-CoV-2: vrlo brzo je sekvenciran genom virusa te prepoznat i dešifrovan ključni protein virusa, pomoću koje on inficirana naše ćelije.

No, postoji jedna stvar koja još uvijek zbunjuje. Jedna od najvećih tajni bolesti COVID-19 je to kako kod nekih ljudi bolest ima tako tešku kliničku sliku ili, nažalost smrtni ishod, dok drugi prođu samo s blažim simptomima, poput neugodnog, ali ne po život opasnog privremenog gubitka čula njuha.

Za sada postoji nekoliko tragova koje naučnici prate kako bi bolje shvatili ovo. Jedan dio odgovora na ovo pitanje jeste i količina virusa koju je neko udahnuo – svakako da veća količina virusa i više virusnih čestica mogu značiti i da više virusa dođe do ćelija gdje prave štetu. Zatim, teži ishodi su češći kod hroničnih bolesnika i starijih osoba. Međutim, dosta odgovora leži i u individualnim osobinama različitih ljudi, od molekularnih karakteristika imunološkog sistema te jako finih mehanizama regulacije gena.

Male regulatorne molekule RNK

Jedan trag su nedavno pružili naučnici iz neprofitnog naučnog istraživačkog centra u Arizoni Translational Genomics Research Institute (Tgen). Rezultati njihove studije, objavljeni u mSphere, žurnalu Američkog mikrobiološkog društva, opisuju ulogu jedne molekule zvane miR1307, u „paljenju“ i „gašenju“ određenih gena unutar virusa, koji bi mogli imati utjecaj na ozbiljnost infekcije. Ove molekule su zapravo male nekodirajuće molekule RNK (eng. micro RNAs ili miRNAs) koje mogu stupiti u interakciju s odgovarajućim dijelovima virusne RNK i tako djelovati na replikaciju virusa.

Naučnici su ove molekule identificirali upoređujući genetičke elemente SARS-Cov-2 sa sedam drugih ljudskih koronavirusa, od kojih neki samo uzrokuju obične prehlade. Uz to, ispitivali su i genom sojeva koronavirusa za koje je poznato da inficiraju određene životinje, uključujući i pangoline i šišmiše, a i dalje se smatra kako je neka od divljih životinja bila početni izvor virusa, sa koje je on preskočio na našu vrstu. Istraživali su koliko se SARS-CoV-2 razlikuje od drugih virusa iz grupe koronavirusa.

Molekula miR1307 može utjecati na brzinu replikacije virusa – a ako se virus brzo replicira, predstavlja i veći teret našem organizmu te izaziva veće oštećenje naših ćelija i jaču upalnu reakciju.

Brzina nastajanja antitijela

Kinetika nastanka antitijela također može imati utjecaja na ishod COVID-19 infekcije. U radu grupe naučnika s Univerziteta Yale, koji je postavljen na preprint serveru medRxiv i čeka stručne recenzije, pokazano je kako tajming nastanka zaštitnih antitijela također im utjecaja na tok infekcije. Prije smo mislili da je bitan samo nivo antitijela, ali ovaj rad pokazuje da je klinička slika nešto lakše kod pacijenata koji razviju antitijela na Sprike protein virusa SARS-CoV-2 u prvih 14 dana infekcija.

S druge strane, kod pacijenata koji su preminuli od COVID-19 zabilježen je robustan imuološki odgovor antitijelima koja neutraliziraju Spike protein i RBD protein, ali je taj odgovor kasnio. Podaci iz ovog rada govore kako nivo antitijela sam za sebe nije odlučujući faktor ishoda COVID-19 infekcije, ali da odgođena, usporna kinetika proizvodnje neutralizirajućih antitijela ima utjecaja na ishod.

  • 16x9 Image

    Jelena Kalinić

    Biolog, dopisnik Glasa Amerike za nauku, i dobitnica EurekaAlert (AAAS) Felowship 2020. za naučne novinare. Vodi blog Quantum of Science od 2015.

XS
SM
MD
LG