Linkovi

Divovska sekvoja


U obje svoje verzije – obalnoj i divovskoj, Sequoia je drzavno drvo Kalifornije. A u Kaliforniju, na svoje sadasnje lokacije - 75 sumaraka, na potezu dugom 260 milja uzduz zapadnih obronaka planina Sierra Nevada, tocnije – u Nacionalnim parkovima Kings Canyon, Yosemite i Sequoia, na nadmorskim visinama od 1.500 – 2.500 metara, divovska se sekvoja povukla prije 7 milijuna godina. A rasla je, 140 milijuna godina, u mnogim drugim dijelovima Sjeverne Amerike, u Kini, u Evropi, u cijeloj sjevernoj hemisferi. S promjenom klime, pocela se povlaciti i danas je ima jos samo u Kaliforniji.

U novijoj proslosti, njeno je ime bilo predmetom zestokog rodoljublja. Naime, u Sierra Nevadi divovsku je sekvoju prvi otkrio general John Bidwell, 1841, i desetak godina kasnije njeno sjeme ponio sa sobom natrag u Englesku. Englezi su je odmah prozvali Wellingtonia, po svom najslavnijem sinu, vojvodi od Wellingtona. Da bi im se osvetili, Amerikanci su uzvratili imenom – Washingtoniana, ali to se ime nije zadrzalo, ostalo je ono koje je drvo dobilo po poglavici indijanskog naroda Cherokee – Sequoyah, covjeku koji je izmislio abecedu od 86 slova i svoj narod naucio da na vlastitom jeziku pise i cita. U kulturi mnogih sumskih indijanskih plemena, divovska sekvoja i zauzima mjesto od izuzetnog znacaja.

Sequioadendrum giganteum – Giant Sequoia, Mammoth Tree, odnosno mamutovac, ili jednostavno “bigtree” – medju najvecim je i najstarijim zivim organizmima na Zemlji. Njegov bliski rodjak – coast redwood, koji raste uz obalu Pacifika, zna narasti visi od nje, ali veci opseg stabla, od divovske sekvoje ili mamutovca, niti jedno drugo drvo nema. Sirina stabla do 12 metara, za sekvoju je potpuno uobicajena. Takodjer visina - preko 90 metara! A starost drveta, ona iznosi negdje oko tri tisuce godina!! Svoju dugovjecnost, to drevno drvo vjerojatno moze zahvaliti svojoj – kori. Zna biti i vise od pola metra debela i drvo cuva od bolesti, od insekata i, sto je najvaznije, od pozara. Mlado drvo vatra ce jos i unistiti, ali starome ce rijetko nastetiti. Zbog debljine, koja djeluje kao izolacija, i zbog cinjenice da ona sadrzi veliki postotak tanina, kora sekvoje je na vatru, dakle, otpornog sastava.

Da bi se potpuno razvio, ceseru divovske sekvoje, neocekivano malom na tako velikom drvetu, potrebne su dvije godine. Drvo ih svake godine dobije oko 1.500 i oni se na njemu zadrze i do 20 godina. Na starijim sekvojama, u isto vrijeme, zna biti i do 40.000 cesera!

Divovska sekvoja brzo raste, oko 2 stope godisnje. Unatoc njihovoj velicini i brzom rastu, sekvoje se vec dugo ne sjeku. Osim toga, drvo se, pri sjeci, lako lomi, krhko je. Buduci da je danas i zasticeno, kako nanjavnom tako i na privatnom zemljistu, trajnost tog drveta, u delikatnom planinskom eco-sustavu, zajamcena je. Za divovsku je sekvoju tipicno da ima plitke korijene, ne dublje od 3 metra, ali se zato oko stabla oni sire i do 60 metara. Nesto sekvoju mora cuvati od naleta vjetra!

Tri danas najvece nalaze se u Nacionalnim parkovima Sequoia i Kings Canyon. Sve tri su preko 80 metara visoke. I nose imena - General Grant, Grizzly Giant i General Sherman. Za “generala Shermana” opcenito se vjeruje da je NAJstariji zivi organizam na Zemlji. Zna se i da je prvo nosio jedno drugo ime - Karl Marx, jer se u njegovoj blizini naselila bila zajednica Marxovih sljedbenika.

Svoje danasnje ime drvo je dobilo kad je u kraj stigao stocar po imenu James Wolverton koji se za gradjanskog rata borio pod generalom Shermanom. Procjenjuje se da je “general Sherman” star oko 2.500 godina. Na visini covjekovog ramena, njegovo je stablo 11 metara siroko, preko pet - na visini od 36 metara. Uvis “general Sherman” ide puna 83 metra! I necete vjerovati – najvece drvo na svijetu jos uvijek raste!!!

Premda nisu sve divovske sekvoje tako slavne kao “general Sherman,” proci bilo kojim od sumaraka divovske sekvoje dovoljno je da shvatite kako je svako drugo drvo, u usporedbi sa sekvojom, minijaturno, mi – narocito!

XS
SM
MD
LG