Rekordne količine kiše u nekoliko sati
U Valensiji je pala izuzetno velika količina kiše u svega nekoliko sati, što je izazvalo masovne poplave i ostavilo čitave gradove pod vodom. U utorak, 29. oktobra, određena područja primila su količinu padavina u samo nekoliko sati koja obično padne tokom čitave godine, izazvavši velike poplave koje su uništile čitave gradove i ostavile hiljade ljudi izolovanim. Na nekim mjestima palo je čak 500 litara kiše po kvadratnom metru.
Šta je uzrok poplava?
Uzrok ovog ekstremnog vremena je fenomen koji se formira u Sredozemlju i naziva se Depresión Aislada en Niveles Altos (DANA), što na španskom znači izolovana depresija na visokim nivoima.
„DANA je polje niskog zračnog pritiska na visini koje u svojoj protusatnoj cirkulaciji transportuje vlažan i nestabilan zrak s Mediterana, a nastaje odvajanjem manje količine hladnijeg zraka od glavnog sistema. Kako je veći dio Europe pod prostranim poljem visokog zračnog pritiska, ovaj izolovani sistem nad Iberijskim poluostrvom je uklješten te se sporo se pomiče“, objasnio je bh. meteorolog Nedim Sladić.
Obično, izolovani sistemi su sporopokretni dok ih drugi mehanizmi sa strane ne pokrenu, što omogućava duže održavanje nad jednim područjem. Prema riječima Sladića, kontinuirano dovlačenje vlažnog zraka i njegovo dalje ohlađivanje na visini doprinosi konstantnom obnavljanja oblaka i jakih padavina.
„Međutim, sa najmanje 10% više vodene pare u atmosferi, ovi procesi su puno jači nego u atmosferi koja sadrži manje toplotne energije“, dodao je Sladić.
Uticaj klimatskih promjena na pojavu ekstremnih vremenskih fenomena
Kombinacija ovog temperaturnog kontrasta, vlažnosti i energije iz Sredozemlja, koje ostaje veoma toplo nakon ljetnih mjeseci, rezultira snažnim olujama i obilnim padavinama. Stručnjaci se slažu da je ozbiljnost ovogodišnje DANA-e direktno povezana s klimatskim promjenama-
Sredozemno more je jedno od morskih bazena koji su najviše zagrijani u posljednjim decenijama. Od 1980-ih, prosječna temperatura Sredozemlja porasla je za 1,5 °C, što je gotovo dvostruko više od porasta temperature vazduha u regiji u istom periodu.
Ovo zagrijavanje promijenilo je sezonu u kojoj se ovi fenomeni javljaju, jer se sada Sredozemlje počinje zagrijavati već u maju i zadržava tu toplotu sve do novembra. Za poređenje, tokom 1980-ih i 1990-ih ovaj fenomen se obično događao u septembru i oktobru. Trenutno se procjenjuje da se između 15% i 20% više DANA formira svake godine u odnosu na period prije šezdeset godina.
