Ona je u intervjuu ruskom servisu Glasa Amerike ponovila poziv Moskvi da sprovede nezavisnu istragu o smrti Alekseja Navalnog, koji je preminuo u ruskoj zatvorskoj koloniji na Arktiku.
Za sada nije poznato od čega je Navalni umro, ali Kacarova kaže da se već dugo zna da je držan u jako lošim uslovima u zatvoru, da mu nije pružana potrebna ljekarska nega i da je praktično bio izložen „sporom umiranju”.
„Više puta sam prozivala ruske vlasti zbog uslova u zatvoru u kojima se nalazi Navalni, upozoravala sam ih na količinu mučenja i maltretiranja. Navalnom je bila uskraćena mogućnost da komunicira sa drugim ljudima, bio je dugo zatvoren u ćeliji. Prošlog decembra je iznenada nestao, i tada sam rekla ruskim vlastima da zatvorenici u Rusiji sistemski nestaju, jer je u isto vrijeme nestao i Aleksej Gorinov - još jedan politički zatvorenik, kritičar ruskih vlasti i rata protiv Ukrajine. Znači, dvojica Alekseja su nestala u zatvoru u decembru. I zbog kampanje ruskih nevladinih organizacija, a ja se nadam da su i moje izjave tome doprinijele, ruske vlasti su pronašle dvojicu Alekseja - jednog na Arktičkom krugu u udaljenoj zatvorskoj koloniji, a drugog u zatvorskoj bolnici, jer mu se zdravlje pogoršalo”, priča Kacarova.
Ona je inače prva osoba koja obavlja funkciju specijalne izvjestiteljice UN za ljudska prava u Rusiji, na koju je postavljena prošle godine. Ipak, ulaz u Rusiju joj nije dozvoljen, niti ruska vlada priznaje njen mandat.
Ruske vlasti odbijaju da predaju tijelo Navalnog njegovoj porodici, uz obrazloženje da je potrebno vrijeme da se sprovede istraga o njegovoj smrti. Porodica ruskog opozicionara, kao i Zapad, kao odgovornog za smrt označavaju ruskog predsjednika Vladimira Putina, dok Kremlj te optužbe negira.
„U petak sam pozvala ruske vlasti, zajedno sa velikom grupom specijalnih izvjestitelja UN-a, da sprovedu nezavisnu istragu o smrti Navalnog, kao i nezavisnu autopsiju kojom bi se utvrdile okolnosti njegove smrti. Umjesto da poslušaju naše apele, ruske vlasti su počele da hapse ljude koji su došli da polože cvijeće za Navalnog u više od 20 gradova Rusije”, kaže ona.
Kacarova naglašava da bi adekvatan odgovor ruskih vlasti poslije smrti Navalnog trebalo da bude oslobađanje svih političkih zatvorenika i okočanje arbitrarnih hapšenja.
„Navalni je samo vrh ledenog brijega. Stotine aktivista, kritičara je arbitrarno uhapšeno i zatvoreno u Rusiji, mnogima od njih je zdravlje ugrožeo, kao što je Vladimir Kara-Murza. Njegovo zdravlje je užasno, uslovi u kojima boravi su nehumani, također mu ne dozvoljavaju da komunicira sa drugim ljudima i nalazi se u zatvorskoj koloniji. On ima polineuropatiju i sa tom dijagnozom, čak i prema ruskom zakonu, ne bi smeo da se nalazi u zatvoru. Vladimir Kara-Murza je osuđen na 25 godina, a ljekari u zatvoru kažu da u tom stanju može da živi još godinu-dvije. Aleksej Gorinov ima tuberkulozu, često je u zatvorskoj bolnici, ali ne dobija medicinsku njegu koja mu je potrebna”, kaže Kacarova.
Izvjestiteljica UN-a zaključuje da je situacija u domenu ljudskih prava u Rusiji „veoma zabrinjavajuća” i da postoji „mašina represije” koja obuhvata sve kritičare politike Kremlja.
Prema njenim riječima, situacija se pogoršala od početka rata u Ukrajini i sada najgore prolaze oni koji se na bilo koji način usude da iskažu antiratni stav.