Okružni sud u Banjaluci donio je presudu kojom nalaže Ministarstvu saobraćaja i veza Republike Srpske (RS) da Transparency International-u Bosne i Hercegovine (TI BiH) dostavi ugovor o gradnji Autoputa Banjaluka-Prijedor.
To je saopšteno iz Transparency-ja u srijedu, 19. oktobra.
Radi se o ugovoru o koncesiji koji je potpisan u decembru 2018. godine sa kompanijom "SDHS-CSI BH", koja je u Banjaluci registrovana kao predstavništvo kineske Kompanije "China Shandong International Economic and Technical Cooperation Group".
Ugovor predviđa gradnju autoputa dugog oko 40 kilometara, vrijednosti oko 300 miliona evra.
U Vladi bosanskohercegovačkog entiteta RS do sada su odbijali sve zahtjeve da se objelodane svi detalji ugovora, uz obrazloženje da kineska strana to ne dozvoljava.
U Transparency-ju ističu da je presudom ocijenjeno da je ugovor nezakonito skrivan od javnosti, te da se umjesto zaštite javnog interesa štitila kineska strana.
"Nesumnjiv je interes javnosti da ima potpuni uvid i saznanja da li su za RS i njene građane ugovoreni povoljni uslovi, da li su isti u skladu sa javnim interesom, te upoređuje da li su mogli da se ugovore bolji uslovi" navode u TI BiH detalje iz presude.
Ističe se i da tuženo Ministarstvo nije obrazložilo "kakva bi to šteta proizašla" objavljivanjem ugovora.
"Kada je Ministarstvo odbilo zahtjev TI BIH da objavi ugovor, navelo je da on sadrži povjerljive informacije o metodama naplate prihoda od putarina, formule za izračunavanje novčanih tokova, finansijski plan koncesionara. Takođe navode da je ekonomska vrijednost ovih podataka upravo u tome što nije široko poznata javnosti", stoji u saopštenju TI BiH.
U Transparency-ju su naveli da, prema presudi, Ministarstvo saobraćaja i veza RS sada ima mogućnost da od Vrhovnog suda RS zatraži preispitivanje odluke Okružnog suda u Banjaluci.
Transparency je pokrenuo tužbu početkom ove godine nakon što je entitetsko Ministarstvo saobraćaja odbilo da dostavi ugovor.
Ono što je javnosti do sada poznato, jeste da će kineska kompanija na uloženih blizu 300 miliona evra, tokom koncesije od 30 godina, zaraditi oko 975 miliona evra naplaćujući putarinu.
Nedostajuća sredstva će se namirivati iz budžeta RS, što u TI BiH smatraju "veoma štetnim" po javne finansije.
Dodaju i da ugovor kineskom kompanijom nije sklopljen putem javnog poziva nego putem pregovaračkog postupka, "što je Vlada RS do sada često koristila zaobilazeći javno nadmetanje, a takvi ugovori često su završavali štetom po javne finansije".
"TI BiH podsjeća da je slična praksa uočena i kod drugih organa pri sklapanju ugovora sa kineskim kompanijama, gdje se gotovo isti razlozi navode za nedostavljanje ugovora, te ova sudska odluka potvrđuje upozorenja TI BiH da se komercijalni interesi kineskih kompanija ne smiju stavljati iznad interesa građana BiH", saopšteno je iz TI BiH.
Početak radova na Autoputu Banjaluka Prijedor ozvaničen je krajem prošle godine, te je tada najavljeno da će radovi biti okončani za tri godine.
No, do danas su izgrađeni samo pristupni put i parking.
