Linkovi

U sazvježđu Škorpiona otkriven najstariji poznati planet (11/7/03) - 2003-07-11


Američki i kanadski astronomi otkrili su najstariji poznati planet svemira u sazvježđu Škorpion. Za razliku od Zemlje i našeg čitavog Sunčevog sustava, koji su sa svojih 4 i pol milijarde godina relativno mladi u usporedbi s 14 milijardi godina koliko je star naš svemir, novootkriveni planet je star gotovo koliko i svemir - 13 milijardi godina.

Znanstvenici smatraju da se radi o planetu prve generacije, koji je, kao i njegove zvijezde, nastao u vrijeme prvog formiranja svemirskih tijela i sustava. Planet je plinski div, poput Jupitera, ali mu je masa dva i pol puta veća od Jupiterove. Kruži oko para zvijezda u konstelaciji Škorpion, udaljenoj 5600 svjetlosnih godina od Sunčevog sustava. Putanja planeta toliko je udaljena od zvijezdi oko kojih orbitira da mu je godina stotinu puta duža od naše.

Sa Zemlje ovaj planet nije vidljiv, ali su ga astronomi otkrili posredno, promatrajući jednu od zvijezdi u paru radio teleskopom sa Zemlje i svemirskim teleskopom Hubble. Zvijezda je brzo-rotirajući pulsar, koji, kako se okreće, šalje prema nama pulsirajuću svjetlost. Fizikalne osobine te pulsirajuće svjetlosti otkrile su znanstvenicima da se ustvari radi o paru izgorjelih zvijezda koje se okreću jedna oko druge, ali da postoji i treće svemirsko tijelo, koje na velikoj udaljenosti kruži oko obje.

Ranije se smatralo da tako stari zvjezdani sustavi nisu mogli stvoriti planete, jer im je nedostajalo teških elemenata, poput željeza, koje su kasniji zvjezdani sustavi imali u izobilju. Ovaj nalaz tako je dao dokaze za teoriju o alternativnom mehanizmu stvaranja planeta, prema kojoj se i sami plinovi, bez krutih čestica, mogu zgusnuti u planetarnu masu.

XS
SM
MD
LG