Linkovi

Američki tisak: američko-ruski i američko-europski odnosi (14/8/01) - 2001-08-14


“U svijetu nema više klasičnih protivnika, a razlika između prijatelja i protivnika evoluira u mnogim područjima. Zbog toga je vrlo važno da Amerika protivnika ne definira unaprijed” – smatra Henry Kissinger, bivši američki državni tajnik. On analizira politiku ruskog predsjednika Vladimira Putina, kojeg naziva 'prvim istinskim čelnikom ne-komunističke Rusije'.

Prvi izazov američko-ruskim odnosima bit će novi krug proširenja NATO saveza, koji bi mogao obuhvatiti i tri baltičke države, nadomak Rusiji. “Dolasku NATO saveza nadomak Sankt Petersburgu, Rusija će se snažno protiviti”, piše u Washington Postu Henry Kissinger. On za ovaj problem nudi tri alternative.

Prva, učlaniti baltičke države u NATO, bez obzira na rusko protivljenje, ali najaviti da u njima neće biti stacionirane snage zapadnog vojnog saveza. Druga alternativa bila bi članstvo Estonije, Latvije i Litve u Evropskoj uniji, koja bi uz NATO savez, jamčila sigurnost te tri zemlje, koje bi u tom slučaju ostale izvan NATO saveza. Treća alternativa – članstvo u NATO savezu treba shvatiti kao pitanje političke i ekonomske evolucije, a ne vojne sigurnosti. U tom slučaju svaka bi zemlja – pa i Rusija – mogla postati članica NATO saveza, ako ispuni određene uvjete.

Henry Kissinger smatra da je ova treće opcija 'primamljiva, ali je treba vrlo oprezno razmotriti'. “NATO savez jamči jedino obranu od napada države koja nije članica saveza. Kada bi Rusija postala članica, to bi jamstvo prestalo. A za bivše sovjetske satelite upravo je to jamstvo razlog za pristupanje NATO savezu”, objašnjava Henry Kissinger. “Ako bi se Rusija pridružila NATO-u, on bi morao pronaći novog neprijatelja. To bi vjerojatno bila Kina”, smatra ovaj utjecajni stručnjak te dodaje da bi takva alternativa 'imala ozbiljne dugoročne posljedice'.

Henry Kissinger smatra da bi Rusiju odmah trebalo primiti u političke okvire sjeveroatlantske zajednice, no trebalo bi odgoditi rusko članstvo u njezinim sigurnosnim aranžmanima. “Bilo bi dobro kada bi se odnosi NATO saveza i Rusije popravili do te mjere da pitanje sigurnosti naprosto nestane, kao što se dogodilo u odnosima Njemačke i Francuske nakon drugog svjetskog rata”, smatra Henry Kissinger, bivši američki državni tajnik i savjetnik za nacionalnu sigurnost.

Evropljani vole međunarodne sporazume, Amerikanci su prema njima često nepovjerljivi

Američko-evropske odnose u dnevniku Washington Times analizira Sarah Means, vanjskopolitička komentatorica tog lista. “Povjerenje između Sjedinjenih Država i Evrope trebalo bi se razvijati i mimo obećanja na papiru” – smatra ona. Pod 'obećanjima na papiru' Sarah Means podrazumijeva neke međunarodne sporazume – od ekologije do kontrole naoružanja - iz kojih se Bijela kuća odlučila povući, bez obzira na to što su ih prethodnici predsjednika Busha potpisali. “Problem leži u činjenici što se uspjeh u vanjskoj politici često definira prema broju potpisanih međunarodnih sporazuma, umjesto da se uspjeh određuje prema stvarnoj snazi tih dokumenata, odnosno pozitivnoj promjeni koju su oni stvorili”, smatra komentatorica Washington Timesa. “Evropljani vole međunarodne sporazume, Amerikanci su prema njima često nepovjerljivi”, kaže ona, dodajući da bi se odnosi između tradicionalnih partnera i saveznika, poput Amerike i Evropske Unije, trebali izdići nad tom “papirnatom” kategorijom, te se više osnivati na jednostavnom povjerenju, izgrađenom tokom desetljeća međusobne suradnje.

XS
SM
MD
LG