Saudijska Arabija u sigurnosnom bloku koji predvodi Kina

Arhiva - Učesnici slušaju govor predsednika Kine Ši Đingpinga putem video lonka, tokom samita Šangajske organizacije za saradnju u Dušanbeu, Tadžikistan, 17. septembra 2021.

Saudijska Arabija je pristala da se pridruži Šangajskoj organizaciji za saradnju kao "partner u dijalogu", izvijestili su u srijedu državni mediji, što je najnoviji pokazatelj bližih političkih veza sa Kinom.

Šangajska organizacija za saradnju osnovana je 2001. godine kao politička, ekonomska i bezbjednosna organizacija koja se suprotstavlja zapadnim institucijama.

Pored Kine, njenih osam članica su Indija, Pakistan i Rusija, kao i četiri centralnoazijske zemlje: Kazahstan, Kirgistan, Uzbekistan i Tadžikistan.

Saudijska vlada odobrila je tu odluku na sastanku u utorak kojim je predsjedavao kralj Salman, javila je zvanična saudijska novinska agencija.

Tim potezom bi Rijad dobio "status partnera u dijalogu u Šangajskoj organizaciji za saradnju", navodi se u saopštenju.

Ostale zemlje sa statusom posmatrača ili partnera u dijalogu su Egipat, Iran i Katar.

Prelazak Rijada na partnerstvo sa blokom događa se manje od tri nedelje nakon otkrivanja značajnog sporazuma o pomirenju sa Iranom uz posredovanje Kine kojim se obnavljaju puni diplomatski odnosi koji su prekinuti prije sedam godina.

Ogorčeni rivali, Iran sa šiitskom većinom i uglavnom sunitska Saudijska Arabija, upustili su se u niz posredničkih sukoba u regionu, kao što su dugotrajne borbe u Jemenu.

Rijad je saopštio da je, iako je učestvovao u prethodnim rundama bilateralnih pregovora sa Teheranom, proces pomirenja pokrenut prošlogodišnjom ponudom kineskog predsjednika Ši Đinpinga da služi kao most između dva bliskoistočna "teškaša".

Šijeva uloga u približavanju izazvala je pažnju imajući u vidu tradicionalno blisko partnerstvo Saudijske Arabije sa Washingtonom, iako je taj odnos nedavno bio pod pritiskom zbog sporova oko ljudskih prava i proizvodnje nafte.

U Washingtonu, portparol State Departmenta Vedant Patel umanjio je uticaj poteza Saudijske Arabije, rekavši da je to dugo očekivano.

"Svaka zemlja ima svoje odnose", rekao je Patel.

Ši je, u telefonskom razgovoru u utorak sa saudijskim prijestolonaslednikom princom Mohamedom bin Salmanom, sinom kralja Salmana i de fakto vladarom zemlje na obalama Persijskog zaliva, pohvalio ono što je nazvao popuštanjem tenzija na Bliskom istoku.

U svojim prvim komentarima o ovom pitanju koji će biti objavljeni od kada je saudijsko-iranski sporazum postignut, Ši je rekao da će dijalog koji promoviše Kina "igrati glavnu ulogu u jačanju regionalnog jedinstva i saradnje".