SAD u 24 sata izvele dva udara na lidere Islamske države u Siriji

Mapa oblasti Kamišli, u sjeveroistočnoj Siriji.

Oslabljena i oprezna teroristička grupa Islamska država (ID) pretrpjela je novu seriju neuspjeha kada su američke snage gađale tri ključna lidera te organizacije u dvije operacije u sjevernoj Siriji u jednom danu.

SAD su potvrdile prvu operaciju, najavljujući da su američke specijalne snage izvele helikopterski napad u četvrtak rano u blizini sela Kamišli na sjeveroistoku zemlje, u oblasti koju kontrolišu snage lojalne sirijskom predsjedniku Bašaru al Asadu.

Centralna komanda SAD (CENTCOM), koja nadgleda američke snage u Siriji i većem dijelu Bliskog istoka, saopštila je da je meta operacije Rakan Vahid al Šamri - ubijen, a da je jedan od njegovih saradnika povrijeđen. Uhapšena su još dva saradnika.

Američki vojni i obavještajni zvaničnici opisali su al-Šamrija kao dugogodišnjeg operativca ID koji je igrao ključnu ulogu u švercu oružja i boraca za podršku operacijama terorističke grupe.

Aktivisti Sirijske opservatorije za ljudska prava sa sjedištem u Londonu saopštili su da je u ranim jutarnjim satima američki napad izvršen u selu Moluk Saraj, oko 17 kilometara južno od Kamišlija, i da je meta ubijena nakon što je odbila da se preda.

Aktivisti su dalje identifikovali dvojicu uhapšenih muškaraca kao iračke državljane i komandante "vojnobezbjednosne frakcije".

Glas Amerike nije mogao samostalno da potvrdi tvrdnje aktivista.

Kasnije u četvrtak, američka vojska je zadala nešto što je moglo biti još veći udarac, izvodeći precizni vazdušni napad nešto poslije 18 časova po lokalnom vremenu na sjeveru Sirije, ubivši još dva visoka zvaničnika ID.

U izjavi koju je podijelio sa Glasom Amerike, CENTCOM je naveo da je u napadu ubijen Abu Ala, opisan kao jedan od "najboljih pet" terorističke grupe, koji je služio kao zamjenik vođe ID-a u Siriji.

Drugi zvaničnik ID Abu Mu'Ad al-Katani, za koga se tvrdi da je odgovoran za poslove sa zatvorenicima, također je ubijen.

O vazdušnom napadu prvi je izvijestio Fox News.

Zvaničnici CENTCOM-a rekli su da je vazdušni napad rezultat "više od 1.000 sati prikupljanja obavještajnih podataka na svaku od dvije mete" i da prve procjene nisu pokazale civilne žrtve u napadu.

Udari SAD protiv ID uslijedili su nedjeljama nakon što je jedan od najviših američkih zvaničnika za borbu protiv terorizma rekao da je ID zaglavljen u "režimu preživljavanja" i za sada nesposoban da prevaziđe nemilosrdni antiteroristički pritisak iz Sjedinjenih Država.

Teroristička grupa "više ne pokušava da napadne Sjedinjene Države", rekla je prošlog mjeseca direktorica Nacionalnog centra za borbu protiv terorizma Christine Abizaid, ukazujući na seriju udara na čelnike grupe i hapšenja, počevši od februarske racije koja je dovela do smrti bivšeg emira ID Abua Ibrahima al-Hašimi al-Kurašija, također poznat kao hadži Abdalah.

U julu su SAD saopštile da je u napadu dronom na sjeverozapadu Sirije ubijen još jedan lider "top pet" Islamske države, Maher al-Agal, opisan kao najviši sirijski zvaničnik te terorističke grupe.

U junu, američke specijalne snage uhvatile su Hanija Ahmeda al-Kurdija, opisanog kao jednog od viših lidera ID, tokom helikopterskog napada u Džarablusu, na sjeverozapadu Sirije.

Američki saveznici i partneri takođe su izneli značajne pobjede protiv glavnog rukovodstva ID. Turska je prošlog mjeseca potvrdila hapšenje Bašara Hataba Gazala Al Sumaidaija u maju, visokog zvaničnika ID za koga se smatra da je bio jedan od nekolicine lidera u redu da postane novi emir.

Analitičari koji proučavaju ID, također poznat kao ISIS, kažu da očigledan uspjeh američkih operacija u četvrtak ne treba minimizirati.

"Ubistvo zamjenika emira ISIS-a za Siriju je značajno dostignuće, s obzirom na to da je Sirija očigledno mjesto gdje ISIS najviše ulaže svoje resurse ovih dana", rekao je Charles Lister, direktor programa za Siriju i borbu protiv terorizma sa sjedištem u Washingtonu.

Ali dok je primijetio da su SAD i njihovi saveznici uspješno eleminisali vrh ID, Lister je upozorio da bi bila greška da Zapad sada popusti.

"Sirija je dugo bila strateška dubina grupe, ali danas nudi svoj najveći potencijal za podsticanje budućeg oživljavanja", rekao je on za Glas Amerike. "Tempo napada ISIS-a u sjeveroistočnoj Siriji značajno je porastao nekoliko mjeseci. To ove američke operacije čini još važnijim."

Sjedinjene Države imaju oko 900 vojnika u Siriji. Ali ostaje pitane da li postoji potreba da se pojača to prisustvo.

Sirijske demokratske snage (SDF) koje podržavaju SAD objavile su prošlog mjeseca još 105 hapšenja vezanih za IS u kampu za raseljena lica al-Hol, dio antiterorističke operacije koja je u augustu dovela do 121 hapšenja.

Operacija SDF-a je također pronašla skrovišta oružja i srušila šatore koje su koristili sljedbenici IS-a da muče druge stanovnike kampa.

Operacija, koju je podržala koalicija predvođena SAD, također je pomogla da se demontira ono što su zvaničnici koalicije opisali kao "glavnu mrežu za pomoć ISIS-u, kako unutar kampa, tako i širom Sirije".

Čini se da se napadi protiv ID u četvrtak, prema nekim stručnjacima, uspješno nadograđuju na te napore iskorištavanjem kritičnih obavještajnih podataka.

"Svakako, ove dvije operacije pokazuju kontinuirani pritisak SAD na elemente ISIS-a u Siriji. Ali što je još važnije, one pokazuju kakve efekte SAD mogu da proizvedu malim otiskom", rekla je za Glas Amerike Katherine Zimmerman, saradnica na Američkom preduzetničkom institutu.