Poljski predsjednik poziva na trajnu američku posvećenost evropskoj sigurnosti

Poljski predsednik Andžej Duda polaže vijenac cvijeća na Grob Neznanog vojnika tokom svečanosti povodom Dana nezavisnosti Poljske, 11. novembra 2024. godine, u Varšavi.

Poljski predsjednik Andžej Duda u ponedjeljak je, tokom obilježavanja Dan nezavisnosti Poljske, pozvao na trajnu posvećenost SAD evropskoj sigurnosti s obzirom na rusku agresiju u regionu i založio se da bi trebalo obnoviti granice Ukrajine kakve su bile pre 2014. godine.

Mnoge opterećuje činjenica da se rat vodi odmah preko poljske granice, u Ukrajini, i očekivanje da će povratak Donalda Trumpa u Bijelu kuću doneti promjenu sigurnosne situacije u regionu.

Neki strahuju da bi Trump mogao da prekine posvećenost SAD NATO-u ili da sklopi dogovor sa ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom koji bi mogao da rezultira trajnim gubitkom teritorije za Ukrajinu i podstakne Rusiju da napadne druge zemlje. Drugi vjeruju da bi Trump mogao da ubijedi Putina da prekine borbe.

Duda, koji je imao prijateljske odnose sa Trumpom, rekao je u govoru u Varšavi da će Evropi i dalje biti potrebna zaštita SAD.

„Prava zabluda je — kako neki ljudi misle — da Evropa danas može da osigura sopstvenu sigurnost”, rekao je Duda.

On je naglasio da su sigurnosne garancije novh predsjednika SAD koji nasljeđuju prethodnika izuzetno važne u vremenima oživljavanja ruskog imperijalizma.

„Danas ne sumnjamo da je za sigurnost Evrope i svijeta neophodno jačati euroatlantske veze”, rekao je Duda.

On je rekao da treba poštovati teritorijalni integritet svih zemalja, a posebno Ukrajine i da se ona „mora vratiti na svoje granice od prije ruskog napada, ne samo onog 2022. nego i prvog, 2014. godine”.

Rusija je anektirala ukrajinsko poluostrvo Krim 2014. i započela svoju invaziju u punom obimu 2022. godine.

Kasnije na konferenciji za novinare, Duda je rekao da je razgovarao sa Trumpom i da će se oni sastati prije inauguracije u januaru.

Ljudi učestvuju u maršu povodom Dana nezavisnosti koji organizuju ekstremno desničarske grupe u Varšavi, Poljska, 11. novembra 2024.

Duda je govorio dok je Poljska obilježavala 106. godišnjicu svoje obnovljene nezavisnosti na kraju Prvog svjetskog rata nakon više od jednog vijeka podjele i življenja pod vlašću Rusije, Njemačke i Austrougarske. Datum 11. novembra ima veliku težinu za naciju u kojoj traje trauma gubitka nacionalnog suvereniteta.

U Varšavi je desetine hiljada ljudi učestvovalo u maršu koji su organizovale nacionalističke grupe u kojem su se proteklih godina ponekad dešavali nasilni sukobi, ali je u ponedjeljak prošao bez većih incidenata.

Organizatori su procijenili broj prisutnih na 250.000, dok je gradska skupština procijenila da ih je bilo 90.000. Policija je saopštila da je privela 75 osoba i oduzela zabranjene predmete od učesnika, uključujući pirotehničke materijale, noževe, teleskopske palice i bokseve.

Jaroslav Kačinjski, lider konzervativne stranke Pravo i pravda, koja je vladala Poljskom od 2015. do 2023. i koja traži povratak na vlast, pridružio se maršu sa ostalim članovima stranke.