Iako postoje samo ograničeni dokazi o eksplicitnoj saradnji, postoje slučajevi preklapanja narativa, saopštava Centar za analizu evropske politike (CEPA), istraživačka organizacija sa sjedištem u Vašingtonu.
Prema izvještaju, koji se fokusira na kampanje dezinformacija od otkrića koronavirusa krajem 2019. u Vuhanu u Kini, pekinški online ratnici su uglavnom počeli aktivnosti tako što su slijedili stavke ruske "knjige dezinformacija", kopirajući dezinformacione narative, alate i tehnike, ali sada se događa to da oni simultano uče.
"Tokom pandemije Kovida 19, Komunistička partija Kine (KPK) širila je dezinformacije o efikasnosti vakcina i porijeklu virusa, što je pomak u odnosu na prethodne pekinške kampanje dezinformacija, koje su imale uži fokus na kineska pitanja kao što su Tibet, Hong Kong i Tajvan", naveli su istraživači Ben Dubou, Edvard Lukas i Džejk Moris.
"Preklapanje narativa i kružno pojačavanje dezinformacija pokazuju da Kina slijedi ruski priručnik uz dodatak kineskih karakteristika. Rusija istovremeno uči na kineskom pristupu", rekli su autori.
"Najveća razlika između kineske i ruske taktike informacionog ratovanja ostaje kinesko insistiranje na dosljednosti narativa, u poređenju sa ruskom strategijom 'firehouse-of-falsehoods' strategije" dodaju oni. "Čak i sa znatno većim resursima, ovo u velikoj mjeri sprečava kineske narative da utiču na javno mnijenje ili polariziraju društva".
("Fajerhaus" je propagandna tehnika u kojoj se veliki broj poruka emituje brzo, u kontinuitetu i uz ponavljanje na više kanala bez obzira na istinitosti).
Hiljade web lokacija
Za ovu studiju, istraživači CEPA sakupili su hiljade članaka na web stranicama i poruka na društvenim mrežama od ruskih i kineskih vladinih zvaničnika i medija koje podržava država od marta 2020. do marta 2021. To je dopunjeno pregledom istraživanja koje su druge grupe i akademske institucije o ruskim i kineskim dezinformacijama, koje se definišu kao narativi zasnovani samo djelimično na istini i sa namjerom da čitaoce dovedu u zabludu.
"Rusija je u velikoj mjeri slijedila svoj postojeći pravilnik o korišctenju kriza za rasplamsavanje tenzija u stranim društvima. Kina je pozajmila neke alate od Rusije, ali ih je koristila u različite svrhe, čisteći sopstveni dosije i šireći teorije zavjere na globalnom nivou", navodi se u studiji "Ubod u leđa: mapiranje ruskih i kineskih informativnih operacija tokom Kovida 19", koja je objavljen prošle nedelje.
Dan prije objavljivanja izvještaja, Meta, matična kompanija Facebooka i Instagrama, objavila je da je uklonila više od 600 naloga na društvenim mrežama povezanih sa kineskom operacijom uticaja u kojoj se tvrdilo da Sjedinjene Države vrše pritisak na Svjetsku zdravstvenu organizaciju da okrivi kinesku vladu za Kovid 19.
Autori CEPA kažu da su Kina i Rusija iskoristile pandemiju kao izgovor da pokušaju da dodatno naruše vjeru u demokratiju i da vode informacioni rat protiv Zapada, otvarajući još jedan propagandni front u rastućoj konkurenciji između demokratskih i autoritarnih vlada.
Govoreći u četvrtak u Vašingtonu, prvog dana virtuelnog samita za demokratiju, predsjednik SAD Džo Bajden rekao je da je to bio kritičan trenutak i pozvao demokratske lidere da "repetiraju oružje" kako bi pokazali svijetu da su demokratije daleko bolje sredstvo za društva od autokratija.
Državni sekretar SAD Entoni Blinken upozorio je u srijedu da je pandemija povećala izazove za demokratske države i okrivio "beskrupulozne lidere" za širenje dezinformacija i dezinformacija.
U izvještaju se navodi da Kina nastavlja da odbacuje bilo kakve optužbe Zapada za krivicu zbog svog postupanja sa epidemijom. Kremlj rutinski poriče optužbe da stvara ili održava kampanje dezinformacija bilo koje vrste.
Dizajniran da iskorišctava divizije
Zapadni zvaničnici kažu da Rusija i Kina već dugo imaju za cilj da oslabe Sjedinjene Države, otupe privlačnost demokratskih institucija i iskoriste podjele, pojačavajući polarizaciju na Zapadu. Kažu da su ove vlade iskoristile pandemiju kako bi pojačale svoj međunarodni uticaj putem operacija širenja dezinformacija.
Ruske i kineske informativne kampanje – koje koriste lažne naloge na društvenim mrežama i platforme kao što je Tviter za promociju teorija zavjere koje pojačavaju državni mediji – imaju efekat koji se međusobno pojačava, kažu oni.
Prema izvještaju CEPA, Kina i Rusija su odigrale centralnu ulogu u širenju dezinformacija u vezi sa Kovidom 19. Kina je pokušala da sanira svoj ugled promovišući sebe kao najefikasnijeg globalnog partnera u borbi protiv te bolesti, dok su se ruske mreže dezinformacija fokusirale na pokušaje da potkopaju vjeru u napore Zapada da obuzda infekciju.
Izvještaj je otkrio da su kineske kampanje dezinformacija intenzivirane kao odgovor na optužbe bivšeg predsjednika Donalda Trampa da je koronavirus možda pobjegao iz kineske laboratorije u Vuhanu, a zatim ponovo nakon što je obavještajna zajednica SAD postojanje te iste mogućnosti prijavila predsjedniku Džou Bajdenu.
Rusija je uvela inovacije u širenju dezinformacija o vakcinama širom Evrope, saopštila je CEPA. U maju 2021, navodi se, influenserima na društvenim mrežama u Francuskoj i Njemačkoj se obratila grupa sa sjedištem u Londonu, kontrolisana iz Moskve, koja je ponudila da im plati za širenje dezinformacija o vakcini američke kompanije Pfizer.
Istraživači CEPA-e su takođe primijetili da vjerovatno postoje ograničenja za bilo kakvu kinesko-rusku konvergenciju u informacionom okruženju. Kineski informacioni ratnici prate dosljednije i rigidnije narative, koje su vjerovatno na to uputili njihovi šefovi. Iako daje KPK veću kontrolu nad razmjenom poruka, to Peking čini manje uspješnim od Kremlja u prilagođavanju sadržaja posebno ciljanoj publici.