Komesar UN za ljudska prava upozorio Izrael: Zabrana dostave pomoći može biti ratni zločin

Desetogodišnji palestinski dječak, Jazan al-Kafarna, koji je rođen sa cerebralnom paralizom, leži u bolnici u Rafi, u Pojasu Gaze, 3. marta 2024. Jazan je preminuo zbog, kako je njegov doktor rekao, ekstremne atrofije mišića izazvane prije svega nedostatkom hrane.

Komesar Ujedinjenih nacija za ljudska prava rekao je u utorak da je glad u pojasu Gaze rezultat toga što Izrael ograničava ulazak i distribuciju humanitarne pomoći, i upozorio je da bi to moglo predstavljati ratni zločin.

„Obim stalnih ograničenja Izraela na ulazak pomoći u Gazu, zajedno sa načinom na koji nastavlja da vodi neprijateljstva, može dovesti do uvođeja gladovanja kao metode rata, što je ratni zločin”, rekao je Volker Turk u saopštenju.

Njegovi komentari dolaze dan nakon što je u izvještaju koji podržavaju UN navedeno da se 1,1 milion Palestinaca u Gazi suočava sa katastrofalnom glađu.

U izvještaju o Integrisanoj klasifikaciji faza bezbednosti hrane navodi se da bi glad mogla da nastupi u bilo kom trenutku u narednim nedjeljama, sa procjenom da se 210.000 ljudi u sjevernoj Gazi suočava sa najkatastrofalnijom opasnošću.

„Izrael, kao okupatorska sila, ima obavezu da obezbijedi hranu i medicinsku njegu stanovništvu srazmjerno njihovim potrebama i da olakša rad humanitarnih organizacija za isporuku te pomoći”, rekao je visoki komesar.

Rekao je da Izrael također mora da obezbijedi da stanovnici Gaze mogu da pristupe pomoći na bezbjedan i dostojanstven način.

„Sat otkucava. Svi, posebno oni koji imaju uticaja, moraju da insistiraju na tome da Izrael omogućava nesmetan ulazak i distribuciju potrebne humanitarne pomoći i komercijalnih stvari kako bi se okončala glad i spriječio svaki rizik od gladi”, upozorio je Turk.

Radnici sipaju brašno tokom distribucije pomoći u Gazi 17. marta 2024.

Izrael tvrdi da olakšava ulazak humanitarne pomoći u Gazu preko kopna, vazduha i mora u skladu sa međunarodnim pravom i da ne ograničava količinu hrane koja može da uđe u Gazu. Okrivljuje UN i njihove partnerske agencije što nisu dovoljno brzo distribuirali.

Kancelarija UN-a za koordinaciju humanitarnih poslova, ili OCHA, saopštila je u utorak da nastavlja da se suočava sa ograničenjima pristupa u isporuci pomoći, posebno stotinama hiljada ljudi u severnoj Gazi. U prve dvije nedjelje marta, saopštila je OCHA, Izrael je omogućio manje od polovine planiranih misija pomoći u sjevernoj Gazi, 11 od 24. Ostale misije su ili odbijene ili odložene.

„Kao što je OCHA više puta naglašavala, potrebna nam je izraelska vojska da garantuje bezbjedan, neprekidan i nesmetan pristup preko Gaze i da otvori sve moguće ulazne tačke u Gazu”, rekao je novinarima zamjenik portparola UN-a Farhan Haq.

„Jedini način da se isporuči pomoć u velikim razmjerama, i to u količinama koje su potrebne da se spriječi neminovna glad, jeste kopnom”, dodao je on.

COGAT, izraelska vlast koja koordinira pomoć u Gazi, navodi na svojoj web stranici da su 222 kamiona pomoći pregledana i prebačena u Gazu u ponedjeljak.

Privatni konvoj od 20 kamiona sa hranom također je otišao na sjever. Ali Svjetski program za hranu kaže da je samo njegovoj agenciji potrebno da najmanje 300 kamiona svakog dana da uđu u Gazu i distribuiraju hranu, posebno na sjeveru, koji je isključen iz redovne isporuke pomoći.

Zvaničnici UN su u više navrata pozivali na humanitarni prekid vatre kako bi se dovela pomoć i izvukli taoci koje drži Hamas.

Međunarodni sud pravde je krajem januara naredio Izraelu da preduzme hitne mjere za zaštitu Palestinaca u Gazi, uključujući obezbjeđivanje adekvatne humanitarne pomoći i osnovnih usluga.

Čak i prije nego što je Hamasov teroristički napad 7. oktobra u Izraelu pokrenuo rat, stanovnici Gaze su se borili sa 16 godina dugom izraelskom blokadom na teritoriji kojom upravlja Hamas, što je izazvalo ekonomske teškoće za mnoge Palestince.

UN procjenjuju da se 1% stanovnika Gaze suočilo sa akutnom pothranjenošću tokom tog perioda. To je u januaru poraslo na čak 9%, a u februaru se skoro udvostručilo.