Holivudski glumci i scenaristi u štrajku, prvi put u 60 godina

Glumci i komičari Tina Fej i Fred Armisen pridružili su se članovima udruženja američkih scenarista na protestu ispred Silverkap studija u Njujorku, 9. maja 2023.

Lideri sindikata holivudskih glumaca glasali su da se pridruže scenaristima u prvom zajedničkom štrajku u više od šest decenija. Oni su prekinuli snimanja širom industrije zabave, nakon što su propali pregovori o novom ugovoru sa studijima i servisima za strimovanje.

Dankan Krebtri-Ajrlend, direktor Udruženja filmskih flumaca i američke Federacije radio i televizijskih umetnika (SAG-AFTRA) saopštio je na konferenciji za novinare da je sindikat glasao za prekid rada nekoliko sati nakon što je glumcima istekao ugovor, a razgovori sa Savezom filmskih i TV producenata koji predstavjla poslodavce kao što su Dizni, Netfliks, Amazon i drugi nisu dali rezultate.

“Štrajk je uvijek posljednje sredstvo", izjavio je. Lideri sindikata su na konferenciji za novinare izjavili da su jednoglasno odlučili da štrajk počne u ponoć. Ispred Netfliksovih kancelarija u Holivudu, scenaristi koji su u štrajku su skandirali "Platite svoje glumce!", čim je štrajk najavljen.

To je prvi štrajk filmskih i TV glumaca od 1980, i prvi put od 1960, kada je Ronald Regan bio predsednik udruženja glumaca, da su dva velika holivudska sindikata u štrajku u isto vrijeme.

“Poslodavcima su prioritet pohlepa i Vol strit i zaboravili su na ključne saradnike koji pokreću cijelu mašineriju", rekla je glumica i predsjednica SAG-AFTRA Fren Drešer. "Sram ih bilo. Oni su na pogrešnoj strani istorije."

Premijera filma Kristofera Nolana "Openhajmer" u Londonu je pomjerena sat vremena kako bi glumačka ekipa mogla da izađe na crveni tepih prije nego što je odbor udruženja saopštio odluku o štrajku.

Protest glumaca takođe baca sjenku na predstojeću 75. dodjelu Emi nagrada, za koje su nominacije saopštene dan ranije.

Šef Diznija Bob Ajger je upozorio u četvrtak da bi štrajk glumaca imao "veoma štetan efekat na cijelu industriju".

"Ovo je najgori momenat na svijetu za novi poremećaj u industriji", izjavio je Ajger za TV mrežu CNBC. "Postoji stepen očekivanja (u glumačkim esnafima) koji jednostavno nije realističan".

Prije nego što su pregovori počeli 7. juna, 65.000 glumaca koji su glasali je ubjedljivom većinom ovlastilo lidere sindikata da ih povedu u štrajk, kao što je Udruženje američkih scenarista učinilo kada je njihov ugovor istekao prije više od dva mjeseca.

Predsjednica SAG-AFTRA, glumica Fren Dešner i glumac Ben Vajher na pres konferenciji su objavili da Udruženje filmskih glumaca i Federacija TV i radio umjetnika stupa na štrajk u ponoć 13. jula 2023. (Foto: AP/Chris Pizzello)

Kada se krajem juna približio rok za obnovu ugovora, više od 1.000 članova sindikata, među kojima su Meril Strip, Dženifer Lorens i Bob Odenkerk pridodali su svoja imena pismu u kome su liderima sindikata pokazali da su spremni da štrajkuju.

Pregovori su se odnosili na iznose honorara i zaostalih isplata, za koje glumci kažu da su umanjeni zbog inflacije i sistema strimovanja, zatim na beneficije i prijetnju neregulisane upotrebe vještačke inteligencije.

Udruženje filmskih i TV producenata, koje pregovara u ime Netfliksa, Diznija i drugih kompanija, saopštilo je da je "duboko razočarano što su predstavnici SAG-Aftra odustali od pregovora." Grupa navodi da je ponudila "istorijsko povećanje plata" i "revolucionarni prijedlog u oblasti vještačke inteligencije koji štiti glumce". Glumci su se brinuli da bi njihovi "digitalni likovi" mogli da se koriste bez njihove dozvole ili odgovarajuće nadoknade.

SAG-AFTRA predstavlja više od 160.000 filmskih glumaca, TV novinara, voditelja i kaskadera. Štrajk će uticati na samo 65.000 glumaca iz TV i filmskih produkcija koji su, pred početak pregovora sa studijima, svojim liderima ubjedljivom većinom glasanja dali ovlaštenje da proglase štrajk. Glumci sa Brodveja saopštili su da će biti "solidarni" sa kolegama iz SAG-AFTRA udruženja.

11.500 članova Udruženja američkih scenarista je u štrajku od kada im je istekao ugovor a pregovori sa studijima propali 2. maja. Rješenje još nije na vidiku, a čak nisu ni planirani novi pregovori. Zbog štrajka se sada emituju beskonačne reprize večernjih tok-šou programa, poremećena je proizvodnja većeg dijela TV serija koje bi trebalo da se emituju tokom jeseni, i zaustavljen rad na visokobudžetnim filmovima.