Nagradu, koja se smatra jednom od najprestižnijih u naučnom svetu, dodeljuje Kraljevska švedska akademija nauka i vredna je 1,1 milion dolara.
"Jedno od otkrića koje je priznato ove godine tiče se izgradnje spektakularnih proteina. Drugo se odnosi na ispunjenje 50 godina starog sna: predviđanje proteinskih struktura iz njihovih aminokiselinskih sekvenci", navodi se u saopštenju akademije.
Polovina nagrade dodijeljena je Bakeru "za proračunski dizajn proteina", dok su drugu polovinu podijelili Hassabis i Jumper "za predviđanje strukture proteina", saopštila je akademija.
Johan Aqvist, član Nobelovog komiteta za hemiju, objašnjava rad dobitnika Nobelove nagrade za hemiju 2024. Davida Bakera, Demisa Hassabisa i Johna M. Jumpera, u Stokholmu, 9. oktobra 2024. (TT News Agency/Christine Olsson preko Reutersa)
Treća nagrada koja će se dodijeliti svake godine, nagrada za hemiju slijedi one za medicinu i fiziku objavljene ranije ove sedmice.
Nobelove nagrade ustanovljene su testamentom pronalazača dinamita i bogatog biznismena Alfreda Nobela i dodjeljuju se "onima koji su tokom prethodne godine donijeli najveću korist čovječanstvu".
Prvi put uručena 1901. godine, 15 godina nakon Nobelove smrti, dodjeljuje se za dostignuća u medicini, fizici, hemiji, književnosti i miru. Primatelji u svakoj kategoriji dijele sumu nagrade koja se prilagođavala godinama.
Nagrada za ekonomiju je kasniji dodatak finansiran od strane Švedske centralne banke.
Hemija, bliska srcu Alfreda Nobela i disciplina koja je najprimenljivija na njegov rad kao pronalazača, možda nije uvek najprivlačnija od nagrada, ali među ranijim dobitnicima su naučna velikana kao što su pioniri radioaktivnosti Ernest Rutherford i Marie Curie.
Prošlogodišnja nagrada za hemiju otišla je u ruke Moungija Bavendija, Luisa Brusa i Alekseja Ekimova za njihovo otkriće sićušnih klastera atoma poznatih kao kvantne tačke, koje se danas naširoko koriste za kreiranje boja na ravnim ekranima, lampama koje emituju diode (LED) i uređajima koji pomažu hirurzima da vide krvnih sudova u tumorima.
Uz novčanu nagradu, pobjednicima će švedski kralj 10. decembra uručiti i medalju, nakon čega će uslijediti raskošan banket u gradskoj vijećnici Štokholma.