Uprkos nedavnim poboljšanjima, "nivo ključnih zagađivača vazduha u mnogim evropskim zemljama ostaje tvrdoglavo iznad smjernica Svjetske zdravstvene organizacije" (WHO), posebno u centralno-istočnoj Evropi i Italiji, saopštila je EEA nakon studije u preko 30 zemalja, uključujući 27 država članica Evropske unije.
Izveštaj nije obuhvatio glavne industrijske zemlje - Rusiju, Ukrajinu i Ujedinjeno Kraljevstvo, što sugeriše da bi ukupan broj smrtnih slučajeva na kontinentu mogao biti veći.
EEA je prošlog novembra objavila da je 238.000 ljudi prerano umrlo zbog zagađenja zraka 2020. u EU, plus na Islandu, u Lihtenštajnu, Norveškoj, Švajcarskoj i Turskoj.
"Zagađenje vazduha uzrokuje preko 1.200 prijevremenih smrti godišnje kod ljudi mlađih od 18 godina u Evropi i značajno povećava rizik od bolesti kasnije u životu", navodi agencija.
U studiji, evropska agencija se po prvi put posebno fokusirala na djecu.
"Iako je broj prijevremenih smrti u ovoj starosnoj grupi nizak u odnosu na ukupan broj za evropsku populaciju koji procjenjuje EEA svake godine, smrti u ranoj životnoj dobi predstavljaju gubitak budućeg potencijala i dolaze sa značajnim teretom hroničnih bolesti, kako u djetinjstvu, tako i kasnije u životu", navodi agencija.
Oni pozivaju pozvao vlasti da se usredsrede na poboljšanje kvaliteta vazduha oko škola i vrtića, kao i sportskih objekata i čvorišta masovnog transporta.
"Nakon rođenja, zagađenje vazduha povećava rizik od nekoliko zdravstvenih problema, uključujući astmu, smanjenu funkciju pluća, respiratorne infekcije i alergije", navodi se u izveštaju.
Sedam miliona mrtvih godišnje
Loš kvalitet vazduha takođe može "pogoršati hronična stanja poput astme, od koje boluje devet odsto djece i adolescenata u Evropi, kao i povećati rizik od nekih hroničnih bolesti kasnije u odraslom dobu".
Prema podacima objavljenim u ponedeljak, 97 odsto gradskog stanovništva bilo je 2021. godine izloženo zraku koji nije ispunjavao preporuke WHO.
EEA je prošle godine podvukla da je EU na putu da ispuni svoj cilj smanjenja prijevremenih smrti za 50 odsto do 2030. u poređenju sa 2005.
Početkom 1990-ih, fine čestice su uzrokovale skoro milion prijevremenih smrti godišnje u 27 zemalja EU. To je 2005. godine palo na 431.000.
Situacija u Evropi izgleda bolje nego u većem delu svijeta, piše WHO, koja krivi zagađenje vazduha za sedam miliona smrtnih slučajeva širom svijeta svake godine, skoro isto koliko i od pušenja cigareta ili loše ishrane.
Bilo je potrebno da se do septembra 2021. godine postigne dogovor o pooštravanju ograničenja postavljenih za velike zagađivače još 2005. godine.
Samo na Tajlandu, gdje toksični smog guši dijelove zemlje, zdravstveni zvaničnici su prošle nedelje rekli da je 2,4 miliona ljudi od početka godine zatražilo bolničko liječenje zbog zdravstvenih problema povezanih sa zagađenjem vazduha.
Fine čestice, prvenstveno iz automobila i kamiona i koje mogu prodrijeti duboko u pluća, smatraju se najgorim zagađivačem vazduha, a zatim slijede azot-dioksid i ozon.