Današnje sankcije State Departmenta i Sekretarijata za finansije usmjerene su protiv stranih kompanija koje Rusiji olakšavaju vođenje rata, uključujući i kineske, zatim protiv stranih finansijskih institucija koje posluju sa ruskom ekonomijom, kao i pojedinaca i kompanija koji omogućavaju izbjegavanje postojećih sankcija. Na listi sankcija je i jedna kompanija iz Beograda, kao i njen vlasnik – ruski državljanin.
Firma „Bassire Group doo Beograd” sankcionisana je na osnovu Izvršne odredbe predsjednika SAD Joea Bidena 14024 iz aprila 2021. godine, koja se odnosi na blokiranje imovine zbog štetnih stranih aktivnosti Vlade Ruske Federacije.
Prema podacima Agencije za privredne registre Srbije, kompanija je osnovana 21. februara 2023. godine, a sjedište joj je u stanu u Gospodar-Jevremovoj ulici. Vlasnik je Nikolaj Levin, ruski državljanin, uz osnivački ulog oko 1.000 dolara. Kao djelatnost kompanije je navedena „trgovina na veliko računarima, računarskom opremom i softverima”.
Odsjek za kontrolu strane imovine (OFAC), Sekretarijata za finansije SAD, u srijedu je sankcionisao i Levina, navodeći da mu je puno ime Nikolaj Aleksandrovič Levin, te da je rođen u maju 1985. godine.
U saopštenju Sekretarijata se navodi da je Levin takođe vlasnik i generalni direktor kompanije „OOO Mayak”, te da je koristio „mrežu kompanija kako bi olakšao uvoz američke i strane elektronike, industrijskih materijala i druge robe u Rusiju”.
Kompanija „Mayak” – koju su SAD već sankcionisale u septembru 2023. – i koja se bavi „veleprodajom kompjutera, softvera, mašinerije i industrijske opreme” pomaže ruskim kompanijama u zaobilaženju sankcija. Kako se navodi, to čini „preko Mayakovih trgovačkih kuća i konsolidovanih skladišta u Evropi, isporučujući paralelne uvoze iz Evrope, Turske i Ujedinjenih Arapskih Emirata”.
Osim „Bassire Group doo Beograd”, Levin je izvršni direktor tajlandske kompanije „NAL Solutions Company Limited” i suvlasnik turske kompanije „Expert Machinery Kimyasal Urunler Ticaret Limited Sirketi” – koja je poslala elektronsku robu u vrijednosti višoj od 500.000 dolara kompaniji „Mayak” i ruskoj kompaniji „OOO TAV”, navodi se u saopštenju Sekretarijata za finansije.
Dodatno se navodi da „TAV” kupuje i isporučuje uvezenu robu i nudi sve vrste kargo transporta po Rusiji, a u vlasništvu je Aleksandra Vasiljeviča Tančeva, koji je direktor kompanije „Tavit” iz Hong Konga. Ova kompanija je poslala robu američke proizvodnje u vrijednosti većoj od dva miliona dolara kompaniji „Mayak”.
Sekretarijat za finansije SAD je saopštio da današnjim aktivnostima proširena definicija „ruske vojno-industrijske baze”, te su u nju uključene sve osobe sankcionisane u skladu sa Bajdenovom odredbom 14024, što odražava „procjenu Sekretarijata da je Rusija preorijentisala svoju ekonomiju i natjerala sve dijelove vlade da podrže njene ratne napore”.
„Ruska ratna ekonomija je duboko izolovana od međunarodnog finansijskog sistema, ostavljajući vojsku Kremlja očajnu za pristupom spoljnom svijetu”, izjavila je sekretarica finansija Janet Yellen. „Današnje akcije su usmjerene na njihove preostale puteve za međunarodne materijale i opremu, uključujući njihovo oslanjanje na kritične zalihe iz trećih zemalja. Povećavamo rizik za finansijske institucije koje posluju sa ratnom ekonomijom Rusije i eliminišemo puteve za utaju, te umanjujemo sposobnost Rusije da koristi pristup stranoj tehnologiji, opremi, softveru i IT uslugama.”
Današanje sankcije State Departmenta usmjerene su ka različitim sektorima koji pomažu ruskim vojnim naporima, uključujući proizvodnju energije, metala i rudarstvo, a podrazumijevaju i mjere protiv onih koji su odgovorni za „prisilan transfer, prevaspitavanje i deportaciju ukrajinske djece”, te protiv onih koji učestvuju u izbjegavanju i zaobilaženju sankcija.
„Sjedinjene Države će nastaviti da koriste sva sredstva koja su im na raspolaganju da poremete podršku ruskoj vojno-industrijskoj bazi i smanje sposobnost Rusije da eksploatiše međunarodni finansijski sistem u cilju unapređenja svog rata protiv Ukrajine. I dalje smo solidarni sa Ukrajincima koji brane svoju domovinu od ruske agresije, kao i sa Rusima koji teže demokratskijoj budućnosti svoje zemlje”, navodi se u saopštenju State Departmenta.
SAD su od početka invazije Rusije na Ukrajinu u februaru 2022. sankcionisale više od 4.000 pojedinaca i biznisa koji su povezani sa ruskim ratnim naporima, a među njima su bili i pojedinci i kompanije iz Srbije. Na primjer, povodom druge godišnjice potpune ruske invazije, OFAC je izrekao gotovo 300 sankcija – a među sankcionisanima su bile dvije osobe i četiri firme iz Srbije, za koje je obrazloženo da su izvoznici tehnologije i da podržavaju rusku vojno-industrijsku bazu.
Uprkos sankcijama, Rusija konstantno radi na njihovom izbjegavanju i pronalasku novih načina za nabavku materijala i opreme za svoju ekonomiju, uključujući i one koja može biti iskorištena za proizvodnju oružja.
„Moramo biti iskreni prema sebi da je (Vladimir) Putin veoma sposoban protivnik koji je spreman da se prilagođava i pronalazi one koji žele da sarađuju”, rekao je za AP Aaron Forsberg, direktor za politike i implementaciju ekonomskih sankcija State Departmenta.
Sankcije ruskim kompanijama i pojedincima izricale su i evropske zemlje, ali ne i Kina. Tokom nedavne posjete ruskog predsjednika Putina kineskom predsjedniku Xi Jinpingu, dvije zemlje su se obavezale na produbljivanje strateškog partnerstva.
Američki zvaničnici su do sada navodili da Kina Rusiji pruža pomoć u smislu nabavke čipova i druge tehnologije koju koristi za proizvodnju oružje i vojne opreme. Neke od kompanija koje su se u srijedu našle na listi američkih sankcija imaju sjedište u Kini, a zvaničnici navode da su u Rusiju uvezle robu vrijednu stotine hiljada dolara.
