Mobilni telefoni, tablet kompjuteri, konzole za video igre, 3D televizori... praktično svi savremeni uređaji, kao i najmodernija elektronička vojna oprema, ne bi mogli funkcionirati da nije vrlo rijetkih metala i minerala. U Periodnom sistemu elemenata svrstani su u grupu od 17 elemenata pod nazivom lantanoidi, sličnih su karakteristika, ali i uveliko različiti od drugih elemenata. Upravo te razlike su ih i učinile toliko traženim.
Jeffrey Post, geolog-istraživač u američkom Nacionalnom prirodnjačkom muzeju u Vašingtonu, na početku razgovora o tim rijetkim elementima ističe:
"Rijedak je… pogrešan naziv… U nekim slučajevima više bi odgovarala riječ skriven… jer ti elementi su uglavnom veoma rasprostranjeni u zemljinoj kori."
Gospodin Post kaže da su lantanoidi rasprostranjeni kao i bakar, nikl ili cink. Ono što je rijetko su njihove veće koncentracije. Samo na nekim mjestima koncentracija je dovoljna velika za isplativu eksploataciju. I upravo zbog tih rijetkih koncentracija i, naravno, velikih upotrebnih mogućnosti u savremenoj elektronici lantanoidi su vrlo traženi i skupi. Primjera radi, u decembru je kilogram neodijuma bio 130 dolara, a sada oko 300. Cijena kilograma disprozijuma bila je 700, a sada 1.000 dolara.
Gospodin Post navodi samo neke od primjera ovisnosti mnogih savremenih uređaja od lantanoida:
"Kvaliteta boja i slike na LCD ekranima, ili na kompjuterskim monitorima u mnogim slučajevima zasniva se na tim elementima. Mnoge elektronske komponente za mobilne telefone i male kompjutere zavise u većoj ili manjoj mjeri od tih rijektih elemenata. Baterije i magneti takođe sadrže elemente iz grupe lantanoida."
Na našoj planeti postoji nekoliko nalazišta u kojima su, zahvaljući prirodnim geološkim procesima, koncentrisane veće količine lantanoida. No, kako potražnja za njima raste biva ekonomski isplativo otvarati nalazišta i sa malim procentima tih elemenata. Nekadašnje nalazište rude gvožđa u kineskoj pokrajini Mongoliji sada je najveće nalazište lantanoida, na kome se vadi 90 odsto svjetske proizvodnje.
Geolog Post takođe ističe da je i odvajanje tih elemenata od drugih minerala i metala komplikovan proces:
"Nužan je specijalan hemijski proces za razdvajanje različitih lantanoida, ne samo od drugih metala, već i međusobno, jednih od drugih. Gotovo svaka ruda rijetkih elemenata sadrži, ne samo jedan, već najčešće i druge elemente iz grupe lantanoida, i to u podjednakim količinama."
Međusobno razdvajanje lantanoida najviše komplikuje njihova velika hemijska sličnost. Osim traganja za novim nalazištima i jednostavnijim procesima razdvajanja, istovremeno raste interes za izdvajanje lantanodida iz elektronskog otpada radi njihove ponovne upotrebe u proizvodnji novih elektronskih uređaja.
